คืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ลำดับตอนที่ #40 : รู้แจ้งด้วยชาเขียว
รู้แ้้วยาเียว
ที่มาาอลัมน์ บันทึผ่านาลเวลา ผู้เียน : อนิ ภาพ : ธนัิพษ์ ถัไย
แ่าาปัุบันที่ารื่มาเียวเป็นเพียเรื่ออวามสุบรรุวึ่ไม่่าไปาารื่มน้ำอัลม ที่ทาอารื่มาเียวในอีที่ยัสืบทอ่อเนื่อนถึปัุบันผ่านพิธีารที่เรียว่า ‘พิธีา’ (Tea Ceremony) นั้นลับมีนัยยะที่ว้าไลไปว่าวามเพลิเพลินในีวิประำวันอย่าที่หลายนเ้าใมานั เพราะพิธีัล่าวนั้นถือเป็น ‘ประู’ หนึ่ที่เปิทาให้เรา้าวไปสู่หนทาแห่ารรู้แ้โน่นเลยทีเียว
ทำไมาเียวเพียถ้วยเียวถึสามารถพาุไปถึารรู้แ้ไ้นั้น เรามีำอบใหุ้รับ
าโ-วิถีแห่า
ถ้าใรเยเห็นหรือมีส่วนร่วมในพิธีา รู้ีว่าพิธีารนี้มีวามสลับับ้อนมาเพียใ สำหรับนที่ไมุ่้นเยับวันธรรมี่ปุ่นอารู้สึประหลาใว่าทำไมิรรม่ายๆอย่าารา ถึไ้มีั้นอน เ์ และสิ่่าๆเ้ามาประอบึ้นเป็นพิธีารที่มามายเ่นนี้
ฟูมิโะ บุย อาารย์สอนพิธีาและทูวันธรรมี่ปุ่นประำประเทศไทย บอว่าเหุที่พิธีามีวามับ้อนเ่นนี้ เนื่อาว่าพิธีานั้นไม่ใ่ิรรมที่ทำึ้นเพื่อวามเพลิเพลินแ่เพียอย่าเียว แม้วามเพลิเพลินถือเป็นอ์ประอบหนึ่แ่มันไม่ใ่เป้าหมายที่แท้ริอพิธีา เนื่อาุหมายสำัอพิธีานั้นอยู่ที่ารฝึฝนิใอผู้ร่วมพิธี
“หาูาวามหมายอพิธีาในภาษาี่ปุ่นึ่มาาำว่า าโ (Chado) หรือวิถีแห่า ึ่ประอบ้วยำสอำือ าึ่มีวามหมายถึา และโึ่แปลว่าหนทา หรือารไล่ามสัะหรือวามสมบูร์ มันหมายถึหนทาในาร้นพบวามริ หนทาแห่าร้าวเ้าไปเป็นหนึ่เียวับธรรมาิ เพื่อหาวามสบส่วนัว หรือารบรรลุไปถึสัะอีวิ”
เธอบอว่าุเริ่ม้นอพิธีานั้นมีราานมาาวัรปิบัิทาศาสนาที่สัมพันธ์ับ ‘เน’ ึ่ถือเป็นราานวามิทาศาสนาที่สำัอี่ปุ่น ันั้นถ้าใร้อเ้าใพิธีาถึแ่นแล้วล่ะ็ ุ้อรู้ลึึ้ไปถึหลัิอเนเสีย่อน
ำว่า เน ในภาษาี่ปุ่น มาาำว่า าน ในภาษาีนลาที่มาาภาษาบาลี (ือำว่าา) อีทอหนึ่ ึ่หมายถึารทำสมาธิ หนึ่ในเทนิหลัอศาสนาพุทธที่มีุมุ่หมายเพื่อปลปล่อยิใาารพึ่พิแ่เพียหลัเหุผลและรระ ารปิบัิแบบเนนั้นยึอยู่ในหลัอ ‘อนัา’ หรือารไร้ึ่ัวน ปล่อยิอเราหลุพ้นาารยึมั่น ถือมั่นเพื่อเ้าถึวามหมายอวามไม่เที่ยแท้อสรรพสิ่
หลัารสอนอเนะเน้นในเรื่อวามเ้าใ้วยประสบาร์มาว่าารท่อำหรืออ่านหนัสือหรือัมภีร์ใๆ สำหรับเนแล้ว วามรู้ไม่ำเป็น้อหมายถึปัาเสมอไป ารสอนึเป็นารถ่ายทอวามรู้โยรระหว่าอาารย์ถึลูศิษย์ เน้นารเ้าถึารรู้แ้ผ่านารปิบัิและารทำสมาธิึ่ฝึฝนไ้ในทุิรรมอีวิประำวัน
ฟูมิโะบอว่า ารทำสมาธิอเนนั้นไม่ำเป็น้อทำผ่านารนั่สมาธิแ่เพียอย่าเียว แ่สามารถทำไ้ในทุัหวะารเลื่อนไหวในีวิประำวัน ไม่ว่าุะยืน เิน นั่ นอน ัฟืน (ัเยมีนิทานเนบาเรื่อที่บอว่าพระเนบารูป เ้าถึหลัธรรมในะที่ำลััฟืนอยู่) หรือแม้แ่ระทั่ในห้วะอารเ้าร่วมพิธีา็าม
วิถีแห่เนในพิธีา
ริๆ แล้วารื่มานั้นมีวามเื่อมโยับเรื่อทาิวิาั้แ่่อนที่ะลายมาเป็นพิธีาแบบี่ปุ่นในปัุบัน นัปรา์เ๋าาวีนเื่อว่าาสามารถนำีวิที่เป็นอมะมาสู่มนุษย์ไ้ และไ้ลายมาเป็นส่วนหนึ่อพิธีรรมอพุทธ ึ่่อมาไอไ นับวผู้ไ้รับทุนไปศึษาพระพุทธศาสนาในประเทศีนใน่วศวรรษที่ 12 ไ้นำเอาเมล็าและศาสนาพุทธแบบเนเ้ามาในี่ปุ่น และเป็นผู้เผยแพร่วิธีารื่มาผนลายเป็นส่วนหนึ่อวันธรรมี่ปุ่นในปัุบัน
พิธีาไ้รับวามนิยมอย่ามาในหมู่ามุไรที่ลายมาเป็นนั้นนำอประเทศี่ปุ่น พวเา้อารวามสบทาิวิาเพื่อปลปล่อยัวเอออาวามึเรียอันเิาศึสรามที่เิึ้นอย่ามามายใน่วเวลานั้น ปรมาารย์ผู้สอนาราทั้หลายไ้รับารอุปถัมป์าโุนและนั้นนำที่ไว้ใให้พวเาเป็นที่พึ่ทาิวิาผ่านพิธีาเมื่อยามที่พวเาเผิับวามเรีย
เน โนะ ริิว (Sen no Rikyuu) ือปรมาารย์้านาราที่มีวามโเ่นมาที่สุ เาไ้รับวามไว้เนื้อเื่อใาโนบุนาะและฮิเโยิ โุนผู้ยิ่ให่ในประวัิศาสร์ให้เป็นผู้ประอบพิธีา ริิวไ้ใ้อำนาอเาสร้าแบบแผนาราในแบบทาารที่เน้นารแสออถึวามามอศิลปะและปรัาทาศาสนาึ้นเพื่ออบโ้ับารัพิธีาแบบฟุ่มเฟือยเพื่ออวานะอัวเอผ่านอุปร์ในพิธีาึ่เป็นที่นิยมในหมู่ามุไรและุนนาใน่วนั้นแทนที่ะเน้นิวิาที่แท้ริอพิธีา
เาสร้าหลัารที่เรียว่า ‘วาบิ-า’ (Wabi-Cha) ที่เน้นในวามเรียบ่าย สมถะ ริใ และอ่อนน้อมถ่อมน เ้ามาแทนพร้อมับนำแนวิเรื่อวามเท่าเทียมันในพิธีาัำพูที่ว่า “ทุนเท่าเทียมันหมในห้อา” ใร็ามไม่ว่าะอยู่ในานะำแหน่ใ เมื่อเ้ามาอยู่ในห้อาแล้ว้อวายศถาบรราศัิ์ไว้นอห้อ แม้ามูไร็้อปลาบัวเอไว้้านนอ หลัารนี้ถือเป็นหลัารที่ท้าทายระบบิแบบนั้นอี่ปุ่นในะนั้นเป็นอย่ามา
ไม่เพียเท่านั้น ริิวยัวาหลัารสำัอาโสี่ประารที่ยัสืบทอมานถึทุวันนี้ือ ‘วะ เ เ าุ’
วะ หมายถึ วามสมุลระหว่าทุสรรพสิ่ในโลไม่ว่าะเป็นสิ่มีีวิหรือวัถุใๆ
เ หมายถึวามเารพึ่ันและันระหว่าสรรพสิ่
เ หมายถึวามบริสุทธิ์ทั้สิ่อที่อยู่รายล้อมัวและในิใอเราึ่เป็นเรื่อสำัยิ่
และ าุ หมายถึวามสบที่ะเิึ้นไ้็่อเมื่อเราสามารถบรรลุหลัารทั้สาม้อ้า้น
ันั้นในทุท่วท่าอพิธีาที่ผู้เ้าร่วม้อปิบัิามนั้น ึเป็นท่วท่าที่ผ่านารออแบบเพื่อให้ผู้เ้าร่วมไ้เลื่อนไหวอย่าแ่ม้าที่สุ ารเลื่อนไหวอย่าระมัระวัส่ผล่อิใให้้อมีสมาธิับทุารระทำอัวเอ ทำให้ิับร่าายเลื่อนไหวเป็นหนึ่เียว เป็นอีหนึ่ทาที่ทำให้ิใอเรานั้น้ออยู่ับสิ่ที่เรียว่าปัุบันะึ่นำเราไปสู่ารฝึสมาธิอย่าเป็นธรรมาิอันเป็นหัวใสำัอพิธีารนี้
พิธีา
ารัพิธีามััในห้อาที่เรียว่า ‘าิทึ’ (Chashitsu) ึ่มัเป็นห้อนาสี่เสื่อรึ่ (เสื่อทาทามิ) หรือประมาเ้าูเ้าฟุ ประูห้อมัเป็น่อเี้ยๆ บัับให้แ้อเิน่อมศีรษะเล็น้อยเพื่อเป็นารแสวามารวะสถานที่ และเป็นารสอนเรื่อวามอ่อนน้อมถ่อมน
ภายในห้อามัมีารแ่ที่เรียบ่าย อย่าในห้อาอุฟูมิโะเอมีเพียู้เ็บอุปร์าและเรื่อใ้ อไม้ที่เธอเ็บาสวน ึ่ัวาอย่าเรียบ่ายในระถาย่านลิเภา ผอบใส่ธูปหอม และภาพัวอัษรที่แวนอยู่บนผนัเท่านั้น
ุฟูมิโะเสริมว่า
“อไม้เป็นัวแทนอธรรมาิ ไม่ำเป็นทีุ่้อัอย่าอลัารอะไร เพียแ่ัวาอย่าเป็นธรรมาิ็เพียพอ ส่วนภาพัวอัษรที่ประับในห้อนั้นมัเป็นำพูที่แสนัยทาศาสนา อย่าที่แวนในห้อวันนี้อ่านออเสียว่า โุ เนเนน โนะ มิโริ เป็นำที่เียนึ้นโยปรมาารย์เนที่มีื่อว่า อุราเนเ แปลเป็นไทยไ้ว่า ้นไพน์ทรีนั้นมีใบเียวเสมอ ไม่มีารเปลี่ยนแปล แม้เวลาะผ่านไปนับพันปี็าม หมายถึาร้นหาวามริสูสุหรือวามริที่ไม่มีวันเปลี่ยนแปลนั่นเอ”
สำหรับั้นอนในาราเริ่ม้นึ้นเมื่อผู้ทำวามสะอาอุปร์่าๆ้วยน้ำร้อน ่อนเ็ทุอยาให้แห้ หลัานั้นึ่อยใส่มัทะ (Mutcha) หรือาเียวผ ลในถ้วยา และัน้ำร้อนในหม้อ้มมาใส่ ่อนที่ะนอย่ารวเร็ว้วยไม้นา หรือะเน (Chasen) นแฟอ (ึ่ะทำให้ามีรสาิมน้อยล) ่อนที่ะยมาให้แื่ม
ในส่วนอวิธีื่มานั้น ผู้ื่ม้อยถ้วยาึ้นมา้วยมือวา และวาลบนฝ่ามือ้า้าย หมุนถ้วยาไปทา้านวาอัว หลัาื่มเสร็แล้วให้ใ้ปลายนิ้วเ็อบถ้วยา และใ้ระาษรอนมหรือไิ (Kaishi) เ็นิ้ว หลัานั้นให้ใ้เวลาสำรววามามอถ้วยาสัพั ่อนที่ะวาถ้วยาลที่เิมและโ้อบุผู้า
นี่เป็นเพียั้นอนร่าวๆอารื่มาเท่านั้น เอาเ้าริแล้วหลัปิบัิในพิธีายัมีรายละเอียปลีย่อยอีมามายที่้อผ่านารฝึฝนอย่าริั อย่าที่บอไปแล้ว้า้นว่า เพื่อเป็นารฝึฝนิใอผู้ื่มให้มีสมาธิในทุท่วท่า ึ้ออาศัยระยะเวลาในารเรียนรู้พอสมวร
“นส่วนให่มัะรู้สึลัวที่ะเ้าร่วมพิธีนี้ เพราะเห็นว่ามีวามยุ่ยา ไม่ใ่แ่นไทยนะะ นานี่ปุ่นเอ็ยัเร็ๆ ันเลย แ่อย่าที่บอว่าารทำให้สมบูร์แบบนั้น้ออาศัยเวลาในารฝึฝน นาิันเอยัใ้เวลาเรียนรู้อย่ายาวนาน นะนี้็ยัเรียนรู้อยู่”
สานสัมพันธ์ี่ปุ่น-ไทย
ในานะอทูวันธรรมี่ปุ่นประำประเทศไทย ุฟูมิโะใ้พิธีาเป็นเรื่อมือในารสื่อสารระหว่าสอวันธรรมเพื่อให้นไทยเรียนรู้แ่มุม่าๆอวันธรรมี่ปุ่น แ่เพื่อไม่ให้เป็นารสื่อสารทาเียว เธอึนำเอาอ์ประอบอวันธรรมไทยเ้ามาผสมผสานในพิธีาแบบี่ปุ่น้วย
“ิันอบเรื่อินเผาอไทยมา ใ้เวลาศึษาอยู่หลายปี เลยิารผสมผสานเรื่อถ้วยามสัโล หรือเบร์เ้า ับเรื่อปั้นินเผาอี่ปุ่นนลายมาเป็นรูปแบบที่เพาะัวึ้นมา ที่ริแล้วเรื่อสัโลไ้รับวามนิยมอย่ามาในหมู่พระเนั้แ่ในยุอี ึอยาให้นไทยรู้ว่าเรื่อสัโลนั้นเป็นที่รัอปรมาารย์เนมาเพียใ”
เธอบอว่าารผสมผสานระหว่าเรื่อปั้นินเผาอสอวันธรรมนั้น ริๆไม่ใ่เรื่อยา แ่ผู้ทำ้ออาศัยวามเ้าใในวามสมุลและวามเ้าันอสีสันและวัถุิบระหว่าเรื่อถ้วยามสอแบบ ึ่นั่นหมายถึุ้อเรียนรู้พื้นานอพิธีาที่สมบูร์แบบ่อนที่ะลมือสร้าสรร์ุสำหรับพิธีาในแบบอัวุ
ฟูมิโะบอว่าพิธีานั้นมีวามสำัับเธออย่ามา แม่อเธอเอ็เป็นอาารย์สอนาราเหมือนัน แม้ว่าใน่วที่เป็นวัยรุ่นเธอะไม่เห็นุ่าอพิธีารนี้ ้วยเห็นว่ามันเยและหันไปหาวันธรรมะวันมาว่า แ่เมื่อถึอายุหนึ่เธอหันลับมาเห็นุ่าอมันมาึ้นและอยาถ่ายทอให้นรุ่นหลัไม่ว่าะเป็นนาิไหน ไ้รับรู้ถึพิธีารอันามนี้
“ันมอว่ายัมีวามเ้าใที่ไม่ถู้อเี่ยวับพิธีารื่มาอยู่มา ึ่ันอยาให้ทุนไ้รู้ว่าพิธีาที่แท้ริืออะไร ทุวันนี้นรุ่นใหม่บาส่วนหันมาสนใพิธีามาึ้น ึ่ิันิว่าเป็นสิ่ที่ี เพราะโลทุวันนี้สอนให้นแ่แย่แ่ันันนไม่รู้ัพอ ทำให้เราหลลืมวามเรียบ่ายในวิถีีวิั้เิมไป ารเ้าร่วมพิธีาะ่วยในารฝึฝนให้เราหันลับมาหาวามสบให้ับิใอน สร้าสมุลให้ับีวิที่วุ่นวาย รวมทั้ยั่วยให้เราไ้เรียนรู้ศิลปะหลาหลายแน”
เธอฝาบอนที่อาำลัสนใอยาลอร่วมพิธีา แ่ยัหวั่นเรในวามยาอพิธีว่าอย่าลัวที่ะเริ่ม้น อย่าที่เธอบอไปแล้วว่า เธอเอยัใ้เวลาหลายปีในารเรียนรู้ และยัเป็นนัเรียนนถึทุวันนี้ ะนั้นไม่้อลัวว่าุะทำอะไรผิพลา เพราะทุวามผิพลาือารเรียนรู้ทั้สิ้น
แล้วุล่ะ อยาลอ้าวเินสู่เส้นทาแห่ารรู้แ้ผ่านารื่มาเียวบ้าหรือยั?
อุปร์ในพิธีาอุฟูมิโะ
1. ถ้วยา หรือาวัน (Chawan) ฝีมือารปั้นอุฟูมิโะ
2. ที่ใส่ผาเียวแบบรสอ่อน หรือนัทึเมะ (Nutsume)
3. ที่ใส่ผาเียวแบบรสเ้ม หรือ Chaire
4. ้อนัาไม้ไผ่ หรือ าาุ (Shachaku) หมายถึ ารสำนึในุ่าอาและผู้ร่วมพิธี
5. ระบวยัน้ำไม้ไผ่ หรือ ฮิาุ (Hishaku)
6. โถใส่น้ำสะอา หรือมิูาิ (Mizusashi) ฝีมือ่าปั้นหม้อาวไทย
7. หม้อ้มน้ำเหล็ หรือามะ (
8. ที่ใส่น้ำเสีย เรื่อสำริฝีมือนไทย
ความคิดเห็น