ราชวงศ์อังกฤษและยุโรป

ลำดับตอนที่ #185 : พระจักรพรรดินีนาถแคทเธอรีนที่ 2 แห่งรัสเซีย มหาราชินี

สมเด็จพระจักรพรรดินีนาถแคทเธอรีนที่ 2 แห่งรัสเซีย (อังกฤษ: Catherine II of Russia) ซึ่งทรงได้รับการถวายพระราชสมัญญาว่า "มหาราชินี" (หรือ รัสเซีย: Екатерина II Великая; 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2272 - 17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2339) ทรงปกครองประเทศรัสเซียในฐานะพระจักรพรรดินีนาถแห่งรัสเซียเป็นเวลา 34 ปี ตั้งแต่วันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2305 จนกระทั่งเสด็จสวรรคต การปกครองของพระองค์เป็นการอธิบายถึงการเป็น พระประมุขสูงสุดที่ทรงภูมิธรรม (an enlightened despot)

เนื้อหา

[ซ่อน]

• 1 พระราชประวัติ
• 2 ขึ้นครองราชย์
• 3 สงครามรัสเซีย-ตุรกี
• 4 ชีวิตส่วนพระองค์
• 5 สวรรคต
• 6 สมุดภาพ
• 7 อ้างอิง

[แก้] พระราชประวัติ

ตราประจำพระองศ์

โซฟี เฟรดเดอริค ออกัสเต้ (Sophie Friederike Auguste von Anhalt-Zerbst, ชื่อเล่น "Figchen") เป็นธิดาของ คริสเตียน ออกัสเต้ เจ้าชายแห่งอันฮันต์-แชร์บส์ กับ โจฮาน่า อลิซาเบท เจ้าหญิงแห่งโฮลส์เทนต์-ก็อตทรอป โซฟีเกิดวันที่ 2 พฤษภาคม ค.ศ. 1729 ในเมืองสเตติน (ปัจจุบันคือ เมืองเชสเช็คซิน, โปแลนด์) โซฟีได้รับการศึกษาส่วนใหญ่จากหญิงรับเลี้ยงเด็กตามบ้านผู้ดีและอาจารย์สอนพิเศษ โซฟีมีความหวังว่าจะได้เป็นพระชายาในแกรนด์ดยุค ปีเตอร์ แห่งโฮลส์เทนต์-ก็อตทรอป องค์รัชทายาทแห่งจักรวรรดิรัสเซีย และเนื่องจากทูตคนหนึ่งของพระเจ้าเฟรดเดอริคที่ 2 แห่งปรัสเซียได้เสนอตัวโซฟี โซฟีจึงมีโอกาสสูง อีกประการหนึ่งขณะนั้นปรัสเซียกับออสเตรียบาดหมางกันอย่างหนัก ปรัสเซียจึงต้องการสร้างสัมพันธ์ไมตรีกับรัสเซียให้แน่นแฟ้นขึ้นหลังจากที่ลดลง เพื่อที่จะให้รัสเซียหนุนหลังการทำสงครามกับออสเตรีย ขณะที่คณะทูตเพิกเฉย กำหนดการต่างๆจึงถูกแทรกโดยแม่ของโซฟี ที่เป็นผู้หญิงที่ปราดเปรื่องอัฉริยะและทะเยอทะยาน ถึงแม้ตามบันทึกทางประวัติศาสตร์แล้ว แม่ของโซฟีเป็นคนที่ปราศจากความรู้สึกใดๆและเย็นชา ท้ายที่สุดแล้วโซฟีก็ถูกส่งตัวไปรัสเซียเพื่ออภิเษกสมรสกับเจ้าชายปีเตอร์ เนื่องจากความต้องการชื่อเสียงลาภยศภายหลังจากการที่โซฟีขึ้นเป็นจักรพรรดินีแห่งรัสเซียของแม่ของโซฟี เมื่อโซฟีถูกนำตัวไปแล้วพระนางเจ้าอลิซาเบทพระจักรพรรดินีแห่งรัสเซียในขณะนั้น ก็ทรงโปรดโซฟีมาก และต่อมาไม่นานก็มีการอภิเษกสมรสกันระหว่าง แกรนด์ดยุค ปีเตอร์ แห่งรัสเซีย กับ โซฟี เฟรดเดอริค ออกัสเต้ แห่งปรัสเซีย ในวันที่ 21 สิงหาคม ค.ศ. 1745 ซึ่งพระนางเจ้าเอลิซาเบททรงรู้จักตระกูลของโซฟีเป็นอย่างดี

เจ้าหญิงโซฟีทรงมุ่งมานะพยายามไม่ใช่เฉพาะกับพระนางเจ้าเอลิซาเบทเท่านั้น แต่เป็นกับทั้งพระราชสวามีของพระองค์และประชาชนชาวรัสเซีย โดยพระองค์ทรงแปลงโฉมพระองค์ใหม่โดยทรงพระอักษรภาษารัสเซีย พระองค์ทรงพระอักษรดีขึ้นตามลำดับและมักดำเนินรอบห้องในเวลากลางคืนเพื่อท่องจำบทเรียน ต่อมาในเดือนมีนาคม ค.ศ. 1744 พระองค์ทรงมีอาการปอดอักเสบ และก็นี้คือผลจาการลงมือกวดขันอย่างหนักของพระองค์ ในการทรงพระอักษรของพระองค์พระองค์ทรงบันทึกไว้ว่า เมื่อเวลาที่พระองค์ทรงเสด็จมาถึงรัสเซียพระองค์ก็ทรงทำให้ราวกับว่ามันเป็นเรื่องธรรมดา พระองค์ปฏิญาณตนไว้ว่าจะยึดมั่นอยู่ในกฏระเบียบข้อบังคับต่างๆ และยอมรับระเบียบแบบแผนและกลายเป็นผู้มีคุณวุฒิเพื่อที่จะได้สวมมงกุฎของสมเด็จพระจักรพรรดินี พระองค์ยังคงไม่เปลี่ยนพระอัฌาสัยตลอดรอดฝั่ง เฉกเช่นเดิมตั้งแต่พระชนมายุ 15 พรรษา ที่ทรงกลายเป็นผู้ใหญ่ บิดาของพระองค์ยังคงเลื่อมใสพวกนิกายโปรเตสแตนต์แต่เมื่อพระองค์กลับเปลี่ยนนิกายเป็นนิกายรัสเซียออร์โธด็อกซ์ ในวันที่ 28 มิถุนายน ค.ศ. 1744 แม้จะขัดต่อคำสั่งสอนของพระบิดาก็ตาม และภายหลังการเข้านับถือนิกายนี้ พระองค์จึงฉลองพระนามใหม่ว่า แคทเธอรีน เยคาเทียรีน่า อเล็กเซเยฟน่า ตามระเบียบราชประเพณี ต่อมาพระองค์จึงได้เข้าพิธีหมั้น และอภิเษกสมรสกับแกรนด์ดยุค ปีเตอร์ ใน พระราชวังอารานนีเยนบาม (ภาษารัสเซีย Ораниенбаум), เซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก

[แก้] ขึ้นครองราชย์

หลังจากที่พระนางเจ้าเอลิซาเบททรงสวรรคต แกรน ดยุค ปีเตอร์ผู้ชิงชังรัสเซียและนิยมชมชอบปรัสเซียได้ขึ้นเป็น พระเจ้าปีเตอร์ที่ 3 แห่งรัสเซีย พระเจ้าปีเตอร์ทรงยินดีปรีดามากที่พระนางเจ้าเอลิซาเบทสวรรคต และทรงสั่งให้กองทัพรัสเซียถอยทัพกลับขณะที่กำลังบุกปรัสเซียที่พระองค์รัก ทรงเปลี่ยนเครื่องแบบราชสำนักรัสเซียจากสีเขียวของรัสเซียเป็นแบบสีน้ำเงินของปรัสเซีย นี้สร้างความไม่พอใจอย่างมากให้กับประชาชนชาวรัสเซีย กองทัพ รวมถึงแคทเธอรีนด้วย ซึ่งแคทเธอรีนเองก็ชิงชังปีเตอร์มาตั้งแต่ต้น ด้วยที่ว่าปีเตอร์ไม่เอาไหน ซ้ำยังทำตัวเป็นเด็กเอาแต่ใจ มันจึงไม่โรแมนติกเลยสำหรับแคทเธอรีนที่จะอยู่ร่วมกัน และเมื่อทหารที่ชิงชังปีเตอร์ได้ร่วมก่อกบฏ และเมื่อขับไล่ปีเตอร์ได้แล้ว จึงได้มีการป่าวประกาศให้แคทเธอรีนเป็นสมเด็จพระจักรพรรดินีแห่งรัสเซีย ในวันที่ 13 กรกฎาคม และ 14 กรกฎาคม พ.ศ. 2305 หลังจาก 6 เดือนที่ปีเตอร์เสวยราชสมบัติ 3วันหลังจากการก่อกบฎ วันที่ 17 กรกฎาคม พ.ศ. 2305 ปีเตอร์สวรรคตใน โรปชา ด้วยมือของ อเล็กเซ่ ออโลฟ ตามคำสั่งประหารของแคทเธอรีน

[แก้] สงครามรัสเซีย-ตุรกี

สิ่งยั่วพระทัยพระเจ้าซาร์แห่งรัสเซียมานานหลายปีนั่นก็คือการยึดแหลมไครเมียร์มาจากจักรวรรดิออตโตมัน เพื่อที่รัสเซียจะได้มีทางออกสู่ทะเลดำ และพระนางเจ้าแคทเธอรีนก็ทรงมีชัยเหนือจักรวรรดิออตโตมันในการครอบครองแหลมไครเมียร์เป็นพระองค์แรก ปัจจุบันแหลมไครเมียร์ตกเป็นของประเทศยูเครน

[แก้] ชีวิตส่วนพระองค์

ตลอดการครองราชสมบัติของพระนางเจ้าแคทเธอรีน พระองค์ทรงทำนุบำรุงจักรวรรดิ ปฏิรูปประเทศ วางตัวเหมาะสมเพื่อให้เป็นที่สนใจ และยังนำเบี้ยกำนัลจากพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์เป็นของขวัญให้กับชาวไร่ชาวนาและทาสมากมาย แคทเธอรีนมีพระโอรส 1 พระองค์ นามว่าพอล พอลเป็นโอรสของแคทเธอรีน กับ ปีเตอร์ ถึงแม้แคทเธอรีนจะมีสามีใหม่ พอลก็ไม่ค่อยจะยอมรับสักเท่าไหร่ ถึงแม้ระยะครองราชย์จะยาวนานแต่ไม่ว่ากิจการใดที่เป็นหน้าที่ของพระมหากษัตริย์ แคทเธอรีนก็ไม่เคยย้อท้อ เมื่อพอลอภิเษกสมรสพอลก็มีโอรส 1 พระองค์นามว่า อเล็กซานเดอร์ที่ 1 ซึ่งแคทเธอรีนหวังจะให้เป็นองค์รัชทายาทสืบไปหลังจากที่แคทเธอรีนทรงเล็งเห็นว่าพอลไม่สามารถเป็นพระเจ้าซาร์ได้

[แก้] สวรรคต

วันที่ 5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2339 ระหว่างที่ทรงอยู่ในห้องน้ำ พระองค์ก็ทรงเป็นลมล้มลงไป และทรงสวรรคตบนที่บรรทม เวลา 10:15 หลังจากที่เย็นวันก่อนทรงกลับมามีสติอีกครั้งในเวลาอันสั้น หลังจากเสด็จสวรรคตข่าวลือก็เกิดขึ้นทั่วรัสเซียและ และข่าวลือยิ่งครึกโครมขึ้นเมื่อขุนนางฝรั่งเศสออกมาอ้างว่าพระนางเจ้าแคทเธอรีนทรงตกม้าขณะทรงม้า พระนางถูกฝังที่โบสถ์ปีเตอร์พอล ในเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก