ราชวงศ์อังกฤษและยุโรป

ลำดับตอนที่ #204 : เจ้าชายยูจีนแห่งซาวอย

เจ้าชายยูจีนแห่งซาวอย หรือ เจ้าชายเออแฌนแห่งซาวัว-คารินยอง (เยอรมัน: Eugen von Savoyen; ฝรั่งเศส: Eugène de Savoie-Carignan, ออกเสียง); อังกฤษ: Prince Eugene of Savoy) (18 ตุลาคม ค.ศ. 1663 - 21 เมษายน ค.ศ. 1736^[1]) เจ้าชายยูจีนแห่งซาวอยเป็นแม่ทัพผู้มีชื่อเสียงและมีสมรรถภาพที่สุดคนหนึ่งในประวัติศาสตรยุโรป เจ้าชายยูจีนแห่งซาวอยประสูติที่ปารีสจากพระบิดามารดาที่เป็นเจ้านายซาวอย เจ้าชายยูจีนเจริญพระชันษาขึ้นมาในราชสำนักฝรั่งเศสของพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 เดิมพระองค์ทรงมีพระประสงค์จะดำเนินอาชีพเป็นนักบวชแต่เมื่อมีพระชนม์ได้ 19 ก็หันไปสนใจกับอาชีพการเป็นทหาร เมื่อถูกปฏิเสธโดยพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 จากการเข้ารับราชการในกองทัพฝรั่งเศส เจ้าชายยูจีนก็ทรงย้ายไปออสเตรียและหันไปสวามิภักดิ์ต่อราชวงศ์ฮับส์บวร์ก

เจ้าชายยูจีนแห่งซาวอยรับราชการอยู่หกสิบปีภายใต้จักรพรรดิฮับส์บวร์กสามพระองค์ – จักรพรรดิลีโอโพลด์ที่ 1, จักรพรรดิโจเซฟที่ 1 และ จักรพรรดิคาร์ลที่ 6

สงครามครั้งแรกที่เจ้าชายยูจีนทรงมีส่วนร่วมคือการสงครามต่อต้านการล้อมกรุงเวียนนาของออตโตมันเติร์กในยุทธการเวียนนาใน ค.ศ. 1683 และต่อมาสงครามสันนิบาตศักดิ์สิทธิ์ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของมหาสงครามตุรกี ก่อนที่จะเข้าร่วมในสงครามเก้าปีพร้อมกับลูกพี่ลูกน้องวิคเตอร์ อมาเดอุสที่ 2 ดยุคแห่งซาวอย แต่ชื่อเสียงของเจ้าชายยูจีนมามั่นคงเมื่อได้รับชัยชนะอย่างเด็ดขาดต่อออตโตมันในยุทธการเซนทาในปี ค.ศ. 1697 จากนั้นก็มีชื่อเสียงเพิ่มขึ้นระหว่างสงครามสืบราชบัลลังก์สเปนเมื่อไปทำการเป็นพันธมิตรกับจอห์น เชอร์ชิลล์ ดยุคแห่งมาร์ลบะระห์ที่ได้รับชัยชนะต่อฝรั่งเศสในยุทธการเบล็นไฮม์, ยุทธการอูเดอนาร์ด และ ยุทธการมาลพลาเคต์ จากนั้นก็ไปได้รับความสำเร็จในฐานะแม่ทัพของกองทัพของพระจักรพรรดิทางตอนเหนือของอิตาลี โดยเฉพาะในยุทธการตูรินในปี ค.ศ. 1706 เมื่อความขัดแย้งกับจักรวรรดิออตโตมันเริ่มขึ้นอีกครั้งในสงครามออสเตรีย-ตุรกี ค.ศ. 1716-1718 เจ้าชายยูจีนก็ทรงสามารถปราบปรามข้าศึกศัตรูได้ในยุทธการเปโตรวาราดิน และ ยุทธการเบลเกรด

ตลอดคริสต์ทศวรรษ 1720 อิทธิพลและความสามารถทางการทูตของของเจ้าชายยูจีนก็สามารถสร้างความมั่นคงให้แก่จักรพรรดิแห่งจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ในปัญญาขัดแย้งต่างๆ ที่เกี่ยวกับการสืบราชบัลลังก์ แต่ในบั้นปลายของชีวิตความเหนื่อยร้าและสุขภาพทางจิตที่เปราะบางทำให้พระองค์ไม่ทรงประสบความสำเร็จในฐานะผู้บังคับบัญชาทหารสูงสุดในการพยายามยุติสงครามสืบราชบัลลังก์โปแลนด์ได้ แต่กระนั้นในออสเตรีย ชื่อเสียงของเจ้าชายยูจีนก็ไม่มีผู้ใดเทียมได้ ความเห็นเกี่ยวกับบุคลิกของเจ้าชายยูจีนอาจจะแตกต่างกันไป แต่ก็ไม่มีผู้ใดที่จะค้านความสำเร็จอันยิ่งใหญ่ที่พระองค์ทรงป้องกันจักรวรรดิฮับส์บวร์กจากถูกกลืนไปเป็นของฝรั่งเศส และทรงหยุดยั้งการรุกรานมาทางตะวันตกของจักรวรรดิออตโตมัน และปลดปล่อยยุโรปกลางจากการยึดครองของออตโตมันที่ดำเนินมาเป็นเวลาร้อยห้าสิบปี นอกจากนั้นเจ้าชายยูจีนก็ยังทรงเป็นผู้อุปถัมภ์ศิลปะคนสำคัญ เจ้าชายยูจีนสิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 21 เมษายน ค.ศ. 1736 เมื่อมีพระชนมายุได้ 72 พรรษา

เนื้อหา

[ซ่อน]

• 1 ชีวิตเบื้องต้น (ค.ศ. 1663–ค.ศ. 1699)
  • 1.1 โอเตลซัวซองส์
  • 1.2 มหาสงครามตุรกี
• 2 อ้างอิง
• 3 ดูเพิ่ม

[แก้] ชีวิตเบื้องต้น (ค.ศ. 1663–ค.ศ. 1699)

[แก้] โอเตลซัวซองส์

โอเตลซัวซองส์ที่ประสูติของเจ้าชายยูจีน

เจ้าชายยูจีนประสูติที่โอเตลซัวซองส์ในกรุงปารีสเมื่อวันที่ 18 ตุลาคม ค.ศ. 1663 แม้ว่าจะทรงเป็นข้าราชสำนักในพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 แต่บิดามารดาของเจ้าชายยูจีนมาจากตระกูลอิตาลี พระมารดาโอลิมเปีย มันชินีเป็นหลานคนหนึ่งของคาร์ดินัลมาซารินที่มาซารินนำตัวจากโรมมายังปารีสด้วย เพื่อมาแสวงหาความก้าวหน้าในปี ค.ศ. 1647 ลูกหลานตระกูลมันชินีถูกเลี้ยงดูเติบโตขึ้นมาในพระบรมมหาราชวังแห่งฝรั่งเศส (Palais-Royal) พร้อมกับพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 เมื่อยังทรงพระเยาว์ ที่โอลิมเปียมีความสัมพันธ์เป็นการส่วนตัว แต่ความทะเยอทะยานที่จะเป็นพระราชินีก็เลื่อนลอยไป ในปี ค.ศ. 1657 โอลิมเปียสมรสกับเจ้าชายเออแฌน-โมริซแห่งซาวัว-คารินยอง ผู้ต่อมาเป็นเคานท์แห่งซัวซองส์ และมีบุตรธิดาด้วยกันแปดคน ชายห้าหญิงสามโดยมียูจีนเป็นคนสุดท้อง พระบิดาของยูจีนเป็นนายทหารผู้กล้าหาญในกองทัพฝรั่งเศสแต่ไม่มีตำแหน่งที่มีหน้ามีตาแต่อย่างใด และใช้เวลาส่วนใหญ่เดินทางไปทำการรณรงค์ทางการทหาร ขณะที่ความไฝ่สูงและการชอบเข้ายุ่งเกี่ยวกับกิจการในราชสำนักทำให้บรรดาบุตรธิดาต้องอยู่กันตามลำพังกับพี่เลี้ยง^[2]

พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ยังทรงมีความใกล้ชิดกับโอลิมเปียอย่างเหนียวแน่นจนเป็นที่เชื่อกันทั้งสองคนอาจจะเป็นคนรัก^[3] แต่ความทะเยอทะยานของโอลิมเปียเป็นสิ่งที่ทำลายตนเองในที่สุด หลังจากที่ไม่เป็นที่โปรดปรานในราชสำนักแล้ว โอลิมเปียก็หันไปให้แคทเธอรีน มงวัวแซงช่วยใช้เวทมนตร์คาถาและโหราศาสตร์ช่วยซึ่งกลายเป็นความสัมพันธ์ที่นำมาสู่ความหายนะ โอลิมเปียเข้าไปมีส่วนเกี่ยวพันกับเรื่องอื้อฉาวใน “กรณีวางยาพิษ” (Affaire des poisons) ที่ทำให้เกิดความสงสัยถึงสาเหตุการสิ้นพระชนม์อันกระทันหันของสามีในปี ค.ศ. 1673 และนอกจากนั้นก็ถึงกับถูกกล่าวหาว่ามีส่วนในการพยายามปลงพระชนม์พระเจ้าหลุยส์เอง ไม่ว่าความเป็นจริงจะเป็นอย่างไรแทนที่จะอยู่สู้คดีโอลิมเปียก็หนีไปบรัสเซลส์ในเดือนมกราคม ค.ศ. 1680 ทิ้งเจ้าชายยูจีนให้อยู่ในความดูแลของพระอัยกีมารีแห่งบูร์บอง เคานเทสแห่งซัวซองส์ และลูกสาว เจ้าหญิงหลุยส์ คริสตีนแห่งซาวัว-คารินยองพระมารดาของลุดวิก วิลเฮล์ม มาร์กราฟแห่งบาเดิน-บาเดิน^[4]

ตั้งแต่มีพระชนม์ได้สิบพรรษาเจ้าชายยูจีนก็ได้รับการเลี้ยงดูขึ้นมาให้มีอาชีพทางศาสนา ซึ่งเป็นวิถีชีวิตตามพระราชประสงค์ของพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ผู้ทรงเห็นว่าเจ้าชายยูจีนไม่ทรงมีพระสุขภาพพลานามัยอันเหมาะแก่งานสำบุกสำบัน เอลิซาเบ็ธ ชาร์ล็อตต์แห่งพาลาทิเนทบันทึกว่า “พระองค์ไม่เคยทรงมีพระสิริโฉมอันน่าประทับใจ…และก็จริงที่ว่าพระเนตรไมได้ไม่งาม แต่พระนาสิกทำให้พระพักตร์เสียรูป พระองค์ทรงมีพระทนต์สองซี่ใหญ่ที่เห็นอยู่เสมอ”^[5] ในเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 1683 เจ้าชายยูจีนก็ทรงตำความตกใจให้แก่ครอบครัวโดยทรงประกาศว่าทรงมีพระประสงค์ที่จะเข้ารับราชการเป็นทหาร เจ้าชายยูจีนผู้ขณะนั้นมีพระชนม์สิบเก้าพรรษาทูลขอพระเจ้าหลุยส์โดยตรงให้มีหน้าที่บังคับบัญชากองทหารฝรั่งเศส แต่พระเจ้าหลุยส์ – ผู้ไม่มีความเห็นอกเห็นใจบุตรธิดาของโอลิมเปียตั้งแต่มาหมดความสำคัญลงไป – ทรงปฏิเสธ พระเจ้าหลุยส์ทรงมีพระราชดำริว่า “คำขอเป็นการอ่อนน้อมแต่เจ้าตัวผู้ขอไม่ และไม่มีผู้ใดที่จะกล้าจ้องฉันอย่างอวดดีเช่นนั้น”^[6]

เมื่อไม่ได้อาชีพทางทหารในฝรั่งเศสตามที่ต้องการ เจ้าชายยูจีนก็ตัดสินพระทัยไปแสวงหาโอกาสในต่างประเทศ พระเชษฐาองค์หนึ่ง หลุยส์ จูเลียสเข้ารับราชการในกองทัพของพระจักรพรรดิปีก่อนหน้านั้น แต่ไปถูกสังหารทันทีในการต่อสู้กับออตโตมันเติร์กในปี ค.ศ. 1683 เมื่อข่าวการเสียชีวิตมาถึงปารีสเจ้าชายยูจีนก็ตัดสินพระทัยหนีไปออสเตรียโดยหวังที่จะไปทำหน้าที่แทนพระเชษฐา ซึ่งก็เป็นการตัดสินใจที่มีเหตุผล เพราะหลุยส์แห่งบาเดินลูกพี่ลูกน้องของเจ้าชายยูจีนก็รับราชการเป็นนายพลในกองทัพของพระจักรพรรดิอยู่แล้ว และพระญาติห่างๆ แม็กซิมิเลียนที่ 2 เอ็มมานูเอลพรินซ์อีเล็คเตอร์แห่งบาวาเรีย ในคืนวันที่ 26 กรกฎาคม ค.ศ. 1683 เจ้าชายยูจีนก็หนีออกจากปารีสและมุ่งไปทางตะวันออก^[7]

[แก้] มหาสงครามตุรกี

ดูบทความหลักที่ มหาสงครามตุรกี

แม็กซิมิเลียนที่ 2 เอ็มมานูเอล พรินซ์อีเล็คเตอร์แห่งบาวาเรีย (ค.ศ. 1662–ค.ศ. 1726) ผู้อุปถัมภ์ระหว่างคริสต์ทศวรรษ 1680 ผู้กลายมาเป็นศัตรูระหว่างสงครามสืบราชบัลลังก์สเปน

เมื่อมาถึงปี ค.ศ. 1683 อันตรายจากการรุกรานเวียนนาของสมเด็จพระจักรพรรดิลีโอโพลด์ที่ 1 โดยออตโตมันก็ใกล้ความเป็นจริงขึ้นทุกขณะ ก่อนหน้านั้นมหาเสนาบดีปาชาคารา มุสตาฟา (Kara Mustafa Pasha) – ผู้ฉวยโอกาสขณะที่เกิดการก่อความไม่สงบโดยผู้ก่อการมาจยาImre Thököly – นำทัพจำนวน 100,000–200,000 คน^[8] เข้ามารุกราน ภายในสองเดือนกองทัพของมุสตาฟาก็มาถึงกำแพงเมืองเวียนนา สมเด็จพระจักรพรรดิลีโอโพลด์ที่ 1 จึงเสด็จหนีไปยังพาสเซาบนฝั่งแม่น้ำดานูป ซึ่งไกลออกไปจากเมืองหลวงและปลอดภัยกว่า^[9] ค่ายที่ประทับของจักรพรรดิลีโอโพลด์ที่ 1 ที่พาสเซาเป็นที่ที่เจ้าชายยูจีนได้เข้าเฝ้าในกลางเดือนสิงหาคม

แม้เจ้าชายยูจีนจะไม่ใช่ชาวออสเตรียแต่พระองค์ทรงมีเชื้อสายฮับส์บวร์ก พระอัยกาทอมัส ฟรานซิส เจ้าชายแห่งคารินยองผู้ก่อตั้งสายตระกูลซาวอย-คารินยองของราชวงศ์ซาวอยเป็นโอรสของแคทเธอรีน มิเชลล์แห่งสเปน – พระราชธิดาในพระเจ้าฟิลิปที่ 2 แห่งสเปน – และเหลนของสมเด็จพระจักรพรรดิคาร์ลที่ 5 แต่ความเกี่ยวพันสำหรับจักรพรรดิลีโอโพลด์ในขณะนั้นคือเจ้าชายยูจีนทรงเป็นญาติห่างๆ ของวิคเตอร์ อมาเดอุส ดยุคแห่งซาวอย ซึ่งเป็นความเกี่ยวพันที่พระจักรพรรดิทรงเห็นว่าอาจจะมีประโยชน์ในภายภาคหน้าเมื่อต้องเผชิญหน้ากับฝรั่งเศส^[10] ความเกี่ยวดองเหล่านี้ และบุคลิกภาพที่เหมาะกับบรรยากาศของราชสำนักของจักรพรรดิลีโอโพลด์^[11] มีส่วนทำให้เจ้าชายยูจีนผู้หนีมาพึ่งพระบรมโพธิสมภารได้รับการต้อนรับอย่างอบอุ่นที่พาสเซา และได้รับตำแหน่งราชการในกองทัพของพระจักรพรรดิ^[10]

เจ้าชายยูจีนทรงทราบว่าควรจะสวามิภักดิ์ต่อผู้ใด – “ข้าพระพุทธเจ้าจะอุทิศกำลังกายทั้งหมด, ความกล้าหาญทั้งหมด, และถ้าจำเป็นโลหิตหยาดสุดท้ายถวายแด่พระองค์”^[12] ความจงรักภักดีนี้ได้รับการทดสอบทันที เมื่อมาถึงเดือนกันยายนกองทัพของพระมหาจักรพรรดิภายใต้การนำของชาร์ลส์ที่ 5 ดยุคแห่งลอร์แรน พร้อมด้วยกองทัพอันเข้มแข็งของพระมหากษัตริย์โปแลนด์พระเจ้าจอห์นที่ 3 โซบีสกีแห่งโปแลนด์ก็เตรียมพร้อมที่จะเข้าต่อสู้กับกองทัพของสุลต่านออตโตมันที่ล้อมกรุงเวียนนาอยู่ เมื่อวันที่ 12 กันยายน ค.ศ. 1683 กองทัพฝ่ายคริสเตียนก็รวบรวมกำลังกันบนเนินทางตะวันออกเฉียงใต้ของป่าเวียนนามองลงไปยังค่ายทหารของฝ่ายศัตรูที่ตั้งอยู่กลาดเกลื่อน หลังจากทำการต่อสู้กันวันหนึ่งในยุทธการเวียนนา ฝ่ายคริสเตียนก็สามารถยุติการล้อมเมืองเวียนนาอยู่สองเดือนของฝ่ายออตโตมัน ฝ่ายออตโตมันได้รับความพ่ายแพ้จนต้องถอยทัพ การต่อสู้อย่างกล้าหาญภายใต้การนำของบาเดินทำให้เจ้าชายยูจีนทรงได้รับคำสรรเสริญจากลอร์แรนและจากพระจักรพรรดิ และได้รับการเสนอชื่อให้เป็นนายพันของกองทหารม้าคุฟสไตน์