เวียงวัง

ลำดับตอนที่ #116 : ลูกหลานเจ้าเมืองนครศรีธรรมราช สุสานสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช

   -ช่วยทำสาแหรกลูกหลานเจ้าเมืองนครศรีธรรมราชที่เข้ามาเป็นเจ้าจอมพระสนมในกรุงรัตนโกสินทร์ มีใครและรัชกาลใดบ้าง-

            -สุสานสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชอยู่ที่ไหน (คำถามนี้มีผู้เห็นในอินเทอร์เนต บอกมาให้ทราบ)

            ธิดาเจ้าเมืองนครศรีธรรมราชนั้น เข้ามารับราชการเป็นพระมเหสี (ฝ่ายซ้าย) และเป็นเจ้าจอมพระสนมแต่ครั้งกรุงธนบุรี ดังได้เคยเล่าแล้วหลายครั้ง

            แต่เมื่อขอให้ทำสาแหรกจึงต้องเท้าความถึงเจ้าพระยานครศรีธรรมราช (หนู) ซึ่งตั้งตัวเป็นพระเจ้านครศรีธรรมราช เมื่อกรุงศรีอยุธยาแตก ต่อมายอมแพ้สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ไม่ทรงเอาโทษ แล้วยังโปรดตั้งเป็นพระเจ้านครฯ (เป็นเจ้าประเทศราช) ทว่าในรัชกาลที่ ๑ กรุงรัตนโกสินทร์โปรดให้ลดเกียรติยศเป็นเจ้าเมืองเช่นในสมัยอยุธยา

            เจ้าจอมมารดาน้อยใหญ่ และเจ้าจอมน้อยเล็กในรัชกาลที่ ๓ นั้น เป็นธิดาเจ้าพระยานครฯ (น้อย) กับ ท่านผู้หญิงอิน ซึ่งเป็นราชินิกุล บางช้าง เจ้าพระยานครฯ (น้อย) นี้ บางทีก็เรียกกันว่า ‘น้อยคืนเมือง’ เพราะเมื่อหนุ่มเข้าไปรับราชการอยู่ในกรุงเทพฯหลายปี

            ในรัชกาลที่ ๔ ธิดาของเจ้าพระยานครฯ (น้อย) เกิดแต่อนุภรรยา ได้เป็นเจ้าจอมมารดาอีกผู้หนึ่ง คือ เจ้าจอมมารดาบัว

            เจ้าจอมมารดาบัว มีพระองค์เจ้า ๔ พระองค์ คือ

            ๑. พระองค์เจ้าเฉลิมลักษณเลิศ สิ้นพระชนม์แต่ยังทรงพระเยาว์

            ๒. พระองค์เจ้าชายศรีสิทธิธงไชย (กรมขุนสิริธัชสังกาศ) ต้นราชสกุล ‘ศรีธวัช ณ อยุธยา’

            ๓. พระองค์เจ้าหญิงอรไทยเทพกัญญา

            ๔. พระองค์เจ้าชายวัฒนานุวงศ์ (กรมขุนมรุพงศ์สิริพัฒน์) ต้นราชสกุล ‘วัฒนวงศ์ ณ อยุธยา’

            พระเจ้าราชวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าปัทมราช มีพระชันษายืนยาวถึง ๘๐ กว่าพรรษา ส่วนเจ้าจอมมารดานุ้ยเล็ก ชนนีของท่านสิ้นชีพเมื่ออายุ ๙๙ เกือบร้อยปี

            (หมายเหตุ พระราชโอรสธิดาในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวใช้คำนำพระนาม ‘พระเจ้าบรมวงศ์เธอ’ หรือ ‘สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ’ สำหรับเจ้าฟ้า ส่วนพระราชโอรสธิดา ใน ‘วังหน้า’ รัชกาลที่ ๑-๔ ใช้คำนำพระนาม ‘พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ’ ‘วังหน้า’ ในรัชกาลที่ ๕ คำนำพระนามว่า ‘พระราชวรวงศ์เธอ’)

            เจ้าจอมมารดานุ้ยใหญ่ ชนนีของสมเด็จพระบวรราชเจ้าฯมหาศักดิพลเสพ ‘วังหน้า’ ในรัชกาลที่ ๓ นั้น สิ้นพระชนม์ที่กรุงเทพฯ เมื่ออายุ ๔๗ ปี

            ส่วนเจ้าจอมมารดานุ้ยเล็กนั้น ขอพระราชทานกราบถวายบังคมลากลับไปอยู่เมืองนครฯ ตั้งแต่พระองค์เจ้าปัทมราชพระชนม์เพียง ๒๐ พรรษา จนกระทั่งพระชนม์ ๗๐ กว่า ในรัชกาลที่ ๔

            พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ ทรงรักนับถือพระองค์เจ้าปัทมราชมาก ตรัสเรียกว่า ‘เจ้าอาว์เจ้าน้า’ คือทรงนับญาติทั้งทางฝ่ายราชตระกูล เพราะเป็นพระราชธิดาของ ‘ปู่น้อย’ สมเด็จพระบวรราชเจ้ากรมพระราชวังบวรมหาสุรสิงหนาท และนับญาติทางฝ่ายเมืองนครฯด้วย

            เรื่องสุสานสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช นั้นอยู่ที่เมืองซัวเถา อำเภอเท่งไฮ้

            สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา เคยเสด็จไปถวายบังคมเมื่อ พ.ศ.๒๕๔๐ และ ทรงพระราชนิพนธ์ไว้ในหนังสือเรื่อง “คืนถิ่นจีนใหญ่” จึงขอแนะนำให้อ่านพระราชนิพนธ์เรื่องนี้

            ในที่นี้ ขอพระราชทานเชิญมาลงเป็นวิทยาทานเพียงบางตอน ทรงพระราชนิพนธ์ถึงสุสานตอนหนึ่งว่า

             “สุสานเหมือนกับหลุมศพฝรั่งธรรมดา ไม่ได้ทำโค้งๆ แบบฮองซุ้ยจีนที่เคยเห็นที่อื่น มีป้ายหินแกรนิตสีชมพูสลักตัวทองเป็นอักษรจีน แปลความว่า สุสานฉลองพระองค์ และพระมาลาของพระเจ้าตากสินแห่งกรุงสยาม สร้างขึ้นในปีที่ ๔๗ แห่งรัชสมัยเฉียนหลง (ค.ศ.๑๗๘๔) บูรณะใหม่เมื่อฤดูใบไม้ร่วงปี ค.ศ.๑๙๘๕”