ราชวงศ์อังกฤษและยุโรป 2

ลำดับตอนที่ #182 : ดัชเชสมารีแห่งเม็คเล็นบูร์ก-ชเวริน

แกรนด์ดัชเชสมาเรีย ปาฟลอฟนาแห่งรัสเซีย (เป็นที่รู้จักว่า "มาเรีย ปาฟลอฟนา ผู้อาวุโส" และมีพระนามลำลองว่า "มีเชิน" พระยศเดิม เจ้าหญิงมารี อเล็กซานดรีนา เอลิซาเบธ เอลีโอนอร์แห่งเม็คเล็นบูร์ก-ชเวริน; 14 พฤษภาคมพ.ศ. 2397 - 6 กันยายนพ.ศ. 2463) เป็นพระธิดาในเจ้าฟ้าชายฟรีดริช ฟรันซ์ที่ 2 แกรนด์ดยุคแห่งเม็คเล็นบูร์ก-ชเวริน และ เจ้าหญิงออกัสตาแห่งรอยซ์-เคิสทริตซ์ ด้วยเหตุที่เป็นผู้ต้อนรับอาคันตุกะที่สง่าสงามที่สุดพระองค์หนึ่งในกรุง เซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก จึงทรงเป็นที่รู้จักกันว่าทรงเป็นใหญ่ที่สุดในหมู่แกรนด์ดัชเชสทั้งหมด (the grandest of the grand duchesses)^[1]

เนื้อหา

• 1 พระชนม์ชีพในวัยเยาว์
• 2 อภิเษกสมรส
  • 2.1 พระโอรสและธิดา
  • 2.2 พระชนม์ชีพในรัสเซีย
• 3 การเสด็จหนีออกจากรัสเซีย
• 4 พระอิสริยยศ
• 5 อ้างอิง

พระชนม์ชีพในวัยเยาว์

เจ้าหญิงมารี อเล็กซานดรีนา เอลิซาเบธ เอลีโอนอร์แห่งเม็คเล็นบูร์ก-ชเวริน ประสูติในฐานันดรศักดิ์เจ้าหญิงแห่งราชวงศ์แกรนด์ดยุคเม็คเล็นบูร์ก ณ พระราชวังลุดวิกสลัสท์ (Schloss Ludwiglust) แคว้นเม็คเล็นบูร์ก โดยเป็นพระธิดาในเจ้าฟ้าชายฟรีดริช ฟรันซ์ที่ 2 แกรนด์ดยุคแห่งเม็คเล็นบูร์ก-ชเวริน กับ เจ้าหญิงออกัสตาแห่งรอยซ์-เคิสทริตซ์ (พ.ศ. 2365-2405) พระชายาพระองค์แรก

พระมารดาของพระองค์สิ้นพระชนม์เมื่อปี พ.ศ. 2465 ขณะที่เจ้าหญิงมารีมีพระชนมายุ 8 พรรษา ส่วนพระบิดาได้อภิเษกสมรสใหม่อีกสองปีต่อมา

อภิเษกสมรส

เจ้าหญิงมารีทรงอภิเษกสมรสเมื่อวันที่ 28 สิงหาคมพ.ศ. 2417 ณ กรุงเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก กับ แกรนด์ดยุควลาดิมีร์ อเล็กซานโดรวิชแห่งรัสเซีย (22 เมษายนพ.ศ. 2391 - 17 กุมภาพันธ์พ.ศ. 2452) พระราชโอรสองค์ที่สามในสมเด็จพระจักรพรรดิอเล็กซานเดอร์ที่ 2 แห่งรัสเซีย โดยเป็นเจ้าหญิงพระองค์หนึ่งในส่วนน้อยซึ่งมีเชื้อสายทางบิดาเป็นสลาฟที่ได้ อภิเษกสมรสกับเชื้อพระวงศ์ชายพระองค์หนึ่งของราชวงศ์โรมานอฟ พระองค์ทรงหมั้นหมายกับคนอื่นอยู่ก่อนเมื่อทรงพบกับแกรนด์ดยุควลาดิมีร์ แต่ได้ยกเลิกการหมั้นทันที่ ทั้งสองพระองค์ต้องรอเวลาสามปีก่อนที่จะได้รับพระราชทานพระบรมราชานุญาตให้ อภิเษกสมรสกัน เจ้าหญิงมารีซึ่งเติบโตมาในนิกายลูเธอรันไม่ยอมเข้ารีตในศาสนจักรออร์โธด็อกซ์รัสเซีย

ในที่สุดสมเด็จพระจักรพรรดิอเล็กซานเดอร์ที่ 2 ทรงยอมให้แกรนด์ดยุควลาดิมีร์อภิเษกกับเจ้าหญิงมารีโดยมิทรงยืนกรานการเข้ารีตเป็นออร์โธด็อกซ์ ^[2] หลังจากการอภิเษกสมรส พระองค์ทรงเปลี่ยนมาใช้พระนามแบบรัสเซียว่า มาเรีย ปาฟลอฟนาแห่งรัสเซีย ซึ่งเป็นพระนามที่รู้จักกันมากที่สุด พระองค์ยังคงนับถือนิกายลูเธอรันตลอดชีวิตการอภิเษกสมรสส่วนใหญ่ แต่ได้เข้ารีตนิกายออร์ดธด็อกซ์ในเวลาต่อมา บางคนกล่าวว่าเพื่อให้เปิดโอกาสที่ดีสู่ราชบัลลังก์แก่พระโอรสคือ แกรนด์ดยุคคิริล ด้วยทรงอภิเษกสมรสกับพระราชโอรสในสมเด็จพระจักรพรรดิแห่งรัสเซีย จึงทรงดำรงพระอิสริยยศใหม่เป็น Her Imperial Highnes เช่นเดียวกับพระสวามี ทั้งสองพระองค์มีพระโอรสสี่พระองค์และพระธิดาหนึ่งพระองค์

พระโอรสและธิดา

• แกรนด์ดยุคคิริล วลาดีมีโรวิชแห่งรัสเซีย (20 ตุลาคมพ.ศ. 2419 - 12 ตุลาคมพ.ศ. 2481)
  • ทรงเป็น ประมุขแห่งราชวงศ์รัสเซีย เมื่อวันที่ 17 กรกฎาคมพ.ศ. 2460 และทรงสถาปนาพระองค์เองเป็นจักรพรรดิเมื่อวันที่ 13 กันยายนพ.ศ. 2467
  • อภิเษกสมรสวันที่ 8 ตุลาคมพ.ศ. 2445 ณ เมืองเทเกิร์นซีประเทศออสเตรีย กับ เจ้าหญิงวิกตอเรีย เมลิตาแห่งเอดินเบอระและแซ็กซ์-โคบูร์กและก็อตธา (25 พฤศจิกายนพ.ศ. 2419 - 2 มีนาคมพ.ศ. 2479) หรือ แกรนด์ดัชเชสวิกตอเรีย เฟโอโดรอฟนาแห่งรัสเซีย หลังจากการเข้ารีตเป็นออร์โธด็อกซ์
• แกรนด์ดยุคบอริส วลาดีมีโรวิชแห่งรัสเซีย (24 ตุลาคมพ.ศ. 2420 - 9 พฤศจิกายนพ.ศ. 2486)
  • อภิเษกสมรสวันที่ 12 กรกฎาคมพ.ศ. 2462 ณ เมืองเจนัว กับ ซิไนดา เซเกเยฟนา ราเชฟสกายา (3 พฤศจิกายนพ.ศ. 2441 - 30 มกราคมพ.ศ. 2506)
• แกรนด์ดยุคแอนดรูว์ วลาดีมีโรวิชแห่งรัสเซีย (14 ตุลาคมพ.ศ. 2422 - 30 ตุลาคมพ.ศ. 2499)
  • อภิเษกสมรสเมื่อวันที่ 30 มกราคมพ.ศ. 2464 ณ เมืองคานส์ กับ มาธิลดา เฟลิกซอฟนา เคสซินสกา (31 สิงหาคมพ.ศ. 2415 - 5 ธันวาคมพ.ศ. 2514) มีชื่อว่า มาเรีย เฟลิกซอฟนา หลังจากการเข้ารับศีลล้างบาปในนิกายออร์โธด็อกซ์รัสเซีย
• แกรนด์ด้ชเชสเอเลนา วลาดีมีรอฟนาแห่งรัสเซีย^[3] (29 มกราคมพ.ศ. 2425 - 13 มีนาคมพ.ศ. 2500)
  • อภิเษกสมรสวันที่ 29 สิงหาคมพ.ศ. 2445 ณ พระราชวังซาร์สโกเซโล กรุงเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก กับ เจ้าชายนิโคลาสแห่งกรีซและเดนมาร์ก (22 มกราคมพ.ศ. 2415 - 8 กุมภาพันธ์พ.ศ. 2481)
  • พระชนนีในเจ้าฟ้าหญิงมารีนา ดัชเชสแห่งเคนต์

พระโอรสและธิดาทั้งหมดของแกรนด์ดัชเชสมาเรียประสูติ ณ พระราชวังแคทเธอรีน ในหมู่พระราชวังซาร์สโคเซโล นอกกรุงเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก ยกเว้นเพียงแกรนด์ดยุคบอริส พระโอรสพระองค์ที่สามที่ประสูตในกรุงเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก แกรนด์ดยุคคิริลแห่งรัสเซีย พระโอรสพระองค์ใหญ่ของพระองค์อภิเษกสมรสในปี พ.ศ. 2448 กับเจ้าหญิงวิกตอเรีย เมลิตาแห่งแซ็กซ์-โคบูร์กและก็อตธา พระญาติชั้นที่หนึ่งและเป็นพระธิดาของพระขนิษฐาในพระบิดาของพระองค์คือ แกรนด์ดัชเชสมารี อเล็กซานดรอฟนาแห่งรัสเซีย ดัชเชสแห่งเอดินเบอระ สมเด็จพระจักรพรรดินิโคลัสที่ 2 ไม่ทรงเห็นด้วยกับการอภิเษกสมรสครั้งนี้และได้ทรงถอดถอนแกรนด์ดยุคคิริลออ กจากฐานันดรศักดิ์แห่งพระราชวงศ์ ทำให้เกิดความขุ่นมัวระหว่างพระสวามีกับสมเด็จพระจักรพรรดิขึ้น อย่างไรก็ตามจากการสิ้นพระชนม์ของเหล่าสมาชิกในพระราชวงศ์ทำให้แกรนด์ดยุค คิริลอยู่ในอันดับที่สามของลำดับการสืบราชสมบัติ และสมเด็จพระจักรพรรดินิโคลัสที่ 2 ทรงยินยอมสถาปนาแกรนด์ดยุคคิริลกลับคืนสู่ฐานันดรศักดิ์แห่งราชวงศ์และพระ ชายาก็ได้รับการสถาปนาเป็นแกรนด์ดัชเชสวิกตอเรีย เฟโอโดรอฟนาด้วย

พระชนม์ชีพในรัสเซีย

ตลอดพระชนม์ชีพในรัสเซีย แกรนด์ดัชเชสมาเรีย ปาฟลอฟนาประทับอยู่ที่พระราชวังวลาดิมีร์ของพระสวามี ตั้งอยู่บริเวณแนวฝั่งที่ตั้งพระราชวังต่างๆ (Palace Embankment) ที่เป็นส่วนของชนชั้นสูงมีชื่อเสียงริมแม่น้ำเนวา ในที่นี้พระองค์ทรงสร้างชื่อเสียงให้เลื่องลือในฐานะเป็นผู้ต้อนรับ อาคันตุกะดีที่สุดคนหนึ่งในเมืองหลวง และเป็นเรื่องตลกที่ว่าพระองค์ทรงจะพยายามเอาชนะราชสำนักในพระราชวังฤดูหนาว ที่อยู่ใกล้เคียง อีกทั้งยังพูดกันว่าพระองค์ทรงแข่งขันกับแกรนด์ดัชเชสเอลิซาเบธ เฟโอโดรอฟนาแห่งรัสเซีย พระเชษฐภคินีในสมเด็จพระจักรพรรดินีอเล็กซานดรา เฟโอโดรอฟนาแห่งรัสเซียด้วย

โดยส่วนพระองค์แล้ว แกรนด์ดัชเชสมาเรีย ปาฟลอฟนาทรงมีความไม่สมดุลทางจิตใจ เช่นเดียวกับพระเชษฐาในสายเลือดคือ พอล ฟรีดริช โดยทั้งสองพระองค์ทรงอยู่เหนือความเป็นจริงของโลก โดยแกรนด์ดัชเชสมาเรียทรงมีความทะเยอทะยานแต่ยังเป็นไปในแนวทางที่หรูหรา ฟุ่มเฟือยด้วย (พระสวามีทรงมีทรัพย์ศฤงคารมากมายมหาศาล พระองค์จึงไม่เฉียดกับการล้มละลายแม้แต่น้อย) ไม่เหมือนกับพระเชษฐาที่ใช้จ่ายเงินฟุ่มเฟือยจนสิ้นเนื้อประดาตัว

แกรนด์ดัชเชสมาเรียจัดว่าเป็นใหญ่ที่สุดในบรรดาแกรนด์ดัชเชสทั้งหมด และสร้างราชสำนักอีกแห่งหนึ่งในรัชสมัยของสมเด็จพระจักรพรรดินิโคลัสที่ 2^[4] พระองค์ทรงเกลียดทั้งสมเด็จพระจักรพรรดิและสมเด็จพระจักรพรรดินี (โดยเฉพาสมเด็จพระจักรพรรดินี) จนถึงวาระสุดท้ายของราชวงศ์ พระองค์ทรงร่วมมือกับพระโอรสทั้งหมดในการปฏิวัติต่อต้านสมเด็จพระจักรพรรดิ ในฤดูหนาวปี พ.ศ. 2459-2460 ซึ่งจะทำให้สมเด็จพระจักรพรรดิต้องสละราชสมบัติและแกรนด์ดยุคคิริล พระโอรสเข้ามาแทนที่ในฐานะผู้สำเร็จราชการในราชบัลลังก์ ^[5] เพื่อขอการสนับสนุนการปฏิบัติในครั้งนี้ แกรนด์ดัชเชสมาเรียทรงตรัสกับนายมิคาอิล ร็อดเซียนโค ประธานสภาดูมาว่าสมเด็จพระจักรพรรดินีต้อง "ถูกกำจัดให้สิ้นซาก"^[6]

ในปี พ.ศ. 2452 แกรนด์ดยุควลาดิมีร์ พระสวามีสิ้นพระชนม์และแกรนด์ดัชเชสมาเรียทรงดำรงตำแหน่งประธานราชวิทยาลัยศิลปกรรมแทน^[7]

การเสด็จหนีออกจากรัสเซีย

แกรนด์ดัชเชสมาเรียทรงโดดเด่นด้วยการเป็นสมาชิกในราชวงศ์พระองค์สุดท้าย ที่เสด็จหนีออกจากประเทศเซียซึ่งเกิดการปฏิวัติและเป็นพระองค์แรกที่สิ้นพระ ชนม์ขณะเสด็จลี้ภัยในต่างประเทศ พระองค์ทรงประทับอยู่ที่เทือกเขาคอเคซัสซึ่งเต็มไปด้วยสงครามพร้อมกับพระ โอรสองค์รองทั้งสองพระองค์ตลอดปี พ.ศ. 2460 และ 2461 โดยยังทรงหวังจะให้แกรนด์ดยุคคิริล วลาดีมีโรวิช พระโอรสองค์ใหญ่ขึ้นเป็นสมเด็จพระจักรพรรดิ เมื่อพวกบอลเชวิคเคลื่อน ที่เข้ามาใกล้ บรรดาเชื้อพระวงศ์ได้เสด็จขึ้นเรือตกปลาที่เมืองอานาปาในปี พ.ศ. 2461 พระองค์ประทับอยู่ที่เมืองนี้เป็นเวลาสิบสี่เดือน โดยไม่ทรงยอมร่วมเสด็จออกจากรัสเซียไปพร้อมกับแกรนด์ดยุคบอริส พระโอรส

พระอิสริยยศ

• พ.ศ. 2397 - พ.ศ. 2417: พระองค์เจ้าหญิงมารีแห่งเม็คเล็นบูร์ก-ชเวริน (Her Highness Princess Marie of Mecklenburg-Schwerin)
• พ.ศ. 2417 - พ.ศ. 2463: เจ้าฟ้าหญิงแกรนด์ดัชเชสมาเรีย ปาฟลอฟนาแห่งรัสเซีย (Her Imperial Highness Grand Duchess Maria Pavlovna of Russia)