108 ซองคำถามII

ลำดับตอนที่ #182 : ตำนาน ชาวอียิปต์

                                                 ตำนาน ชาวอียิปต์



XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX





                                                     ตำนานประวัติศาสตร์อียิปต์







สมัยประวัติศาสตร์ ( Historic Period )



.........อียิปต์ ( Egypt ) อายุประมาณ 3200 - 1085 BC. หรือ 2650 ปีก่อน พ.ศ - พ.ศ. 510



ลักษณะทั่วไป



...........อียิปต์ อยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ของทวีปแอฟริกา ทิศเหนือจดทะเลเมดิเตอร์เรเนียน

ทิศใต้ จดเอธิโอเปีย , ทิศตะวันออก จดทะเลแดง , ทิศตะวันตก จดทะเลทรายซาฮารา และทะเลทรายลิเบีย











อากาศค่อนข้างแห้งแล้ง มีฝนตกเล็กน้อย มีแม่น้ำไนล์ ไหลผ่าน ยาวประมาณ 4,000 ไมล์ ต้นแม่น้ำจะไหลมาจากแถบภูเขาเอธิโอเปีย ไหลลงทะเลเมดิเตอร์เรเนียน นับเป็นเวลาหลายปี น้ำได้พาเอาโคลนมาทับถม จนกลายเป็นสันดอน แตกเป็นรูปพัด บริเวณนี้จะอุดมสมบูรณ์ เรียกว่า เดลต้า ( Delta )





แม่น้ำไนล์ ประกอบด้วยแม่น้ำ 2 สาย คือ แม่น้ำไนล์ขาว ( White Nile ) มีต้นน้ำอยู่ที่ราบสูง บริเวณทะเลสาบวิคตอเรีย ไหลมาบรรจบกับแม่น้ำไนล์สีน้ำเงิน ( Blue Nile ) ซึ่งไหลมาทางตะวันออก เมื่อแม่น้ำทั้ง 2 สายมาบรรจบกัน กระแสน้ำได้กัดเซาะหินที่คดเคี้ยว และคับแคบ ทำให้เกิดแก่งน้ำถึง 6 แห่ง เรียกว่า แก่งน้ำตก ( Cataract )





ตั้งแต่อัสวันลงไป ค่อนข้างแห้งแล้ง เรียกว่า อียิปต์ตอนบน ( Upper Egypt ) ต่อจากนั้น แม่น้ำไนล์ไหลผ่านร่องน้ำ ไปสู่ดินแดนที่ลุ่มกว่า แล้วแตกเป็นรูปพัด ก่อนไหลลงสู่ทะเลเมดิเตอร์เรเนียน บริเวณนี้มีความอุดมสมบูรณ์กว่า เรียกว่า อียิปต์ตอนล่าง ( Lower Egypt )

สภาพความเป็นอยู่ในระยะแรก ๆ อยู่รวมกันเป็นหมู่ โดยมีหัวหน้าหมู่บ้านเป็นผู้ปกครอง เมื่อขนาดหมู่บ้านขยายใหญ่ขึ้น จึงกลายเป็นรัฐ หรือจังหวัด เรียกว่า โนมิส ( Nomes ) จนกระทั่ง ประมาณ 3200 BC. เมนิส ( Menes ) จากอียิปต์ตอนบน ได้รวบรวมรัฐเข้าด้วยกัน แล้วสถาปนาราชวงค์ขึ้นปกครองอียิปต์เป็นครั้งแรก เป็นการเริ่มต้นประวัติศาสตร์สมัยราชวงค์











การปกครอง



มีกษัตริย์ปกครอง เรียกว่า ฟาโรห์ ( Pharaoh ) หมายถึง บ้านใหญ่ ( The big house ) ชาวอียิปต์นับถือฟาโรห์ เสมือนพระเจ้าองค์หนึ่ง เพราะเชื่อว่า ฟาโรห์ คือ เทพเจ้ามาจุติ เพื่อปกป้องและคุ้มครองของตน



พลเมืองของอียิปต์ แบ่งเป็น 4 ชั้น



1. ชั้นสูง - ประกอบด้วย 2 พวก คือ

Priests ได้แก่ นักบวช , พระ เป็นบุคคลรวยที่สุด รองจากฟาโรห์ มีความรู้สูง ฝึกให้เป็นแพทย์ รู้จักการผ่าตัด รักษาพยาบาล และรักษาศพไม่ให้เน่าเปื่อย

Nobles ได้แก่ พวกขุนนาง , ทหาร มีหน้าที่ป้องกันบ้านเมือง และรับใช้ฟาโรห์โดยตรง



2. ชั้นกลาง - ประกอบด้วย 2 พวก คือ

Scriber ได้แก่ อาลักษณ์ ผู้จดบันทึกเรื่องราวต่าง ๆ

Craftsmen , Merchants ได้แก่ ช่าง และ พ่อค้า





3. ชั้นต่ำ ได้แก่ พวก Peasant เป็นชาวนา พวกนี้ต้องทำงานหนัก มีความเป็นอยู่ยากแค้น



4. Slaves ได้แก่ พวกทาส พวกนี้ไม่มีสิทธิ์อย่างหนึ่งอย่างใด แม้จะทำงานหนัก ก็ไม่อาจเป็นเสรีชนได้







-ประวัติศาสตร์สมัยเริ่มราชวงศ์

-สมัยอาณาจักรเก่า ( The Old Kingdom )





สมัยอาณาจักรกลาง ( The Middle Kingdom )



สมัยอาณาจักรใหม่ ( The New Kingdom )







อักษรภาพ ( Hieroglyphic )

..........อียิปต์เป็นชาติแรก ที่ประดิษฐ์ตัวอักษรขึ้นใช้ เพื่อใช้บันทึกเรื่องราวต่าง ๆ ทางศาสนา และความเชื่อ เรียกว่า ศาสนาจารึก มีประมาณ 900 - 1000 ตัว ใช้บันทึกบนแผ่นหินหน้าเรียบ





ศาสนาและความเชื่อ







ชาวอียิปตื เป็นชนชาติที่เคร่งครัดศาสนาที่สุดในโลก แต่ละแห่งจะมีเทพเจ้าประจำท้องถิ่นของตน เทพเจ้าเหล่านี้มักเป็นสัตว์ หรือคนปนกับสัตว์ เมื่อโนมิสรวบรวมอียิปต์ เทพเจ้าก็มาอยู่รวมกัน อียิปต์จึงมีเทพเจ้าหลายองค์ คือ



1. รา หรือ เร ( Ra or Re ) เป็นสุริยเทพ ( Sun God ) เทพเจ้าสูงสุด



2. โอซิริส ( Osiris ) เป็นเทพเจ้าชั้นสูง จนได้ชื่อว่า เป็นเทพเจ้าแห่งความอุดมสมบูรณ์แห่งลุ่มแม่น้ำไนล์ เนื่องจากแม่น้ำไนล์ไหลหลากมาก ช่วยให้พืชพันธุ์ริมฝั่ง จึงอุดมสมบูรณ์ กลับคืนสู่ดินแดนเหล่านี้ โอซิริส ถูกเซท ( Seth ) น้องชายฆ่าตาย ร่างกายถูกสับออกเป็นชิ้น ๆ แล้วโยนลงแม่น้ำไนล์ ไอซิส มเหสีของโอซิริส ได้เก็บเอาชิ้นส่วนของศพที่ลอยน้ำ มาชุบชีวิตขึ้นใหม่ การฟื้นขึ้นใหม่เปรียบกับพืชพันธุ์ริมแม่น้ำไนล์ ที่ล้มตายสูญหาย ฟื้นคืนชีพขึ้นมาอีก เมื่อถึงฤดูน้ำหลาก ปรากฏการณ์นี้ ทำให้ชาวอียิปต์ เชื่อในเรื่อง การเกิดใหม่ เป็นแรงผลักดัน ทำให้มีการสร้างมัมมี่ และปิรามิด โอซิริส ยังเป็นเทพเจ้าที่ทรงคุณงามความดี และยุติธรรม จึงเป็นตุลาการแห่งโลกหน้า วิญญาณของผู้ตาย จะต้องไปเฝ้า เทพโอซิริส เพื่อตัดสินที่จะไปเกิดใหม่ โอซิริส เป็นภาษาพื้นเมือง หมายถึง คนที่ตายไปแล้ว



3. ไอซิส ( Isis ) เป็นมเหสี และน้องสาวของโอซิริส มีรูปโฉมงดงาม ไอซิสถูกเทพเจ้าโฮรัสตัดศีรษะ แล้วเอาหัววัวมาใส่แทน เนื่องจากแม่น้ำไนล์ เมื่อน้ำหลากจะไหลมาโดยไม่มีฝนตก เชื่อว่า เป็นน้ำตาของเทพีไอซิส ร้องไห้ที่สามีถูกเซทน้องชายฆ่าตาย และเทพไอซิส ได้ชื่อว่าเป็นเทพีแห่งพืชพันธุ์ธัญญาหาร และความสมบูรณ์



4. เซท ( Seth ) เทพเจ้าประจำอียิปต์บน ผู้ประหารโอซิริส ภายหลังถูกทำร้ายจนตาบอด หมายถึง ความจงเกลียดจงชัง ทำให้ตาบอดมืดมัวมองไม่เห็น เป็นตัวแทน ความมืดของพายุร้ายกลางทะเลทราย



5. โฮรัส ( Horus ) เป็นโอรสของโอซิริส และไอซิส มีศีรษะเป็นเหยี่ยว ถือเครื่องหมายของชีวิต



6. อนูบิส ( Anubis ) เดิมเป็นเทพเจ้าผู้ดูแลซากศพ ต่อมาเป็นเทพเจ้าแห่งโลกหน้า เป็นผู้นำเอาหัวใจ ( วิญญาณ ) ของผู้ตาย ขึ้นตราชูชั่งน้ำหนักกับขนนก เพื่อวัดว่าผู้นั้นทำบุญ และบาป มากน้อยเพียงใด เทพเจ้าอนูบิสมีศีรษะเป็นสุนัข



7. ฮาเธอร์ ( Hathor ) เทพีแห่งความรัก และการเกิดของเด็ก มีสัญลักษณ์เป็นวัวตัวเมีย เป็นเทพีผู้ให้น้ำนมเลี้ยงโฮรัส มีลักษณะคือ หัว และ ตัวเป็นมนุษย์ แต่มีสัญลักษณ์เป็นเขาวัว อยู่บนศีรษะ



8. พตาห์ ( Ptah ) เทพเจ้าประจำเมืองเมมฟิส เป็นเทพเจ้าแห่งศิลปะ และการช่าง



9. แอมมอน ( Ammon ) เทพเจ้าประจำเมืองธีบิส มีสัญลักษณ์ได้หลายอย่าง เช่น แกะ แพะ งู ฯลฯ



10. คนูม ( Khnum ) เทพเจ้าแห่งการสร้างสรรค์ ผู้ให้กำเนิดโลก และพื้นน้ำ มีศีรษะเป็นแกะ



11. เนคเบท ( Nekhbet ) เทพีผู้คุ้มครองฟาโรห์ ประจำอียิปต์บน มีสัญลักษณ์เป็นแร้ง

แบบฝึกหัด 2







สถาปัตยกรรม



....อียิปต์ มีความชำนาญในการก่อสร้างเหนือกว่าชาติใด ๆ ในยุคเดียวกัน ซึ่งมีลักษณะใหญ่โต ทึบตัน เน้นให้เห็นมวล และใช้เส้นแสดงคงที่ เรียบง่าย และแข็งทื่อ วัสดุเป็นหินเกือบทั้งหมด จุดมุ่งหมายสำคัญ คือ









1. สร้างที่เก็บศพ ( Tomb ) มีลักษณะแตกต่างกัน 3 แบบ คือ

1.1 มาสตาบา ( Mastaba )

1.2 ปิรามิด ( Pyramid )

1.3 สุสานสกัดหน้าผา ( Rock Cut Tomb )



2. วิหาร ( Temple )



สมัยอาณาจักรใหม่ ใช้หัวเสาเป็นรูปดอกบัว และใบไม้พื้นเมือง ที่นิยมมี 3 แบบ คือ

1. หัวเสารูปดอกบัว - แบบบัวตูม , บัวบาน

2. หัวเสารูปปาล์ม

3. หัวเสารูปปาปิรัส







XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX