นักปรัชญาคนสำคัญของโลก

ลำดับตอนที่ #11 : ญาณวิทยา

ญาณวิทยา

เป็นทฤษฎีความรู้ที่เป็นวิชาที่
- ค้นหาความรู้
- แหล่งเกิดความรู้
- ธรรมชาติความรู้

แหล่งเกิดความรู้ มี 5 ทฤษฎีใหญ่ คือ
- เหตุผลนิยม
- ประจักษ์นิยม
- เพทยาการนิยม
- อนุมานนิยม
- สัญชาติญาณนิยม

เหตุผลนิยม Rationalism
บิดาแห่งปรัชญาตะวันตกสมัยใหม่ (เลเน่ เดการ์ต - Rene Decartes 1596-1650) เพราะเป็นคนแรกที่ให้คำตอบว่า "ความรู้เกิดจากเหตุผล" ใ "เหตุผลเกิดจากสัญชาติญาณ" Instinct ความรู้ที่มีมาแต่กำเนิดของคนและสัตว์ ทำให้มีความรู้สึก และกระทำได้โดยตนเองโดยไม่ต้องมีใครสั่งสอน (อาจเรียกได้ว่าสัญชาติเวค = สัญชาติญาณของคน)
สัญชาติญาณ
* มิใช่เหตุผลที่เกิดจากการรับรู้ทางประสาทสัมผัส
* มิใช่เหตุผลที่เกิดจากการวินิจฉัย หรือการอนุมาน หรือจินตนาการ
* แต่เป็นเหตุผลที่เกิดขึ้นโดยอาศัยจิตที่สว่าง สงบและแน่วแน่
* เป็นเหตุผลที่ปราศจากการสงสัย ไม่ต้องพิสูจน์
* พระเจ้าประทานให้ตั้งแต่แรกเกิด Innate Idea
เดการ์ตแยกความคิดเป็น 3 ชนิดคือ
1. ความคิดที่ได้มาจากภายนอก เพทนาการหรือประสาทสัมผัส ซึ่งความคิดนี้ไม่ชัดเจน (การมองคนแต่ภายนอก ด้วยประสาทสัมผัสทางตา)
     - เพทนาการเป็นส่วนหนึ่งของประสบการณ์
     - เป็นวัตถุดิบของความรู้
     - ถูกสร้างขึ้นโดยสิ่งในตนเอง (Thing in itself) ให้เกิดขึ้นในจิตใจ
2. ความคิดที่จิตสร้างขึ้น
     - รวบรวมสิ่งที่ได้มาจากภายนอกเข้าด้วยกัน
     - ประมวลเอาสิ่งที่ได้รับจากประสาทสัมผัส (ความคิดไม่แจ่มชัด)
3. ความคิดที่ติดตัวมาแต่กำเนิด
- พระเจ้าเป็นผู้ให้กำเนิด ให้ความคิดความอ่าน