บทที่ 30
(1) ประโยคคำสั่งแบบไม่สุภาพ
|
V I ลงท้ายด้วยเสียง /~u / เปลี่ยน /~u / เป็น /~e /
|
|
書く
|
เป็น
|
書け
|
|
遊ぶ
|
เป็น
|
遊べ
|
|
やる
|
เป็น
|
やれ
|
|
V II ลงท้ายด้วยเสียง /~iru / หรือ /~eru / เปลี่ยน /~ru / เป็น ~ろ
|
|
見る
|
เป็น
|
見ろ
|
|
調べる
|
เป็น
|
調べろ
|
|
とじる
|
เป็น
|
とじろ
|
|
V III
|
|
する
|
เป็น
|
しろ
|
|
くる
|
เป็น
|
こい
|
คำสั่งประเภทนี้เป็นคำสั่งที่ไม่สุภาพ มักจะใช้เวลาโกรธหรือเป็นคำสั่งของทหารซึ่งปกติไม่นิยใช้กัน
かたかなで 名前を 書け。Katakana de namae o kake. จงเขียนชื่อด้วยคาตาคานะ
彼の 住所を 調べろ。Kare no juusho o shira mero. จงตรวจสอบที่อยู่ของเขา
漢字の 練習を しろ。Kanji no renshuu o shiro. จงทำแบบฝึกหักคันจิ
(2) ประโยคคำสั่งแบบสุภาพ
|
V~ます + なさい
|
|
見きます
|
เป็น
|
見きなさい
|
|
調べます
|
เป็น
|
調べなさい
|
|
します
|
เป็น
|
しなさい
|
คำสั่งประเภทนี้สุภาพกว่าประโยคแรก ใช้ได้ทั่ว ๆ ไป เช่น พ่อแม่สั่งลูก ครูสั่งนักเรียน เป็นต้น
かたかなで 名前を 書きなさい。Katakana de namae o miki nasai. เขียนชื่อด้วยคาตาคานะ
彼の 住所を 調べなさい。Kare no juusho o shirame nasai. ตรวจสอบที่อยู่ของเขา
漢字の 練習を(し)なさい。Kanji no renshuu o (shi) nasai. ทำแบบฝึกหัดคันจิ
กริยากลุ่ม III คือ するจะเป็น しなさいหรือ なさい
ถ้าเติม お เข้าไปข้างหน้าจะทำให้สุภาพมากขึ้น เช่น お書きなさい
(3) ประโยคการีต (ใช้ให้ทำ)
การผันกริยารูปการีต
|
VI ลงท้ายด้วยเสียง /~u / เปลี่ยน /~u / เป็น /~a / + せる
|
|
書く
|
เป็น
|
書かせる
|
|
遊ぶ
|
เป็น
|
遊ばせる
|
|
やる
|
เป็น
|
やらせる
|
|
VII ลงท้ายด้วยเสียง /~iru / /~eru / ตัด /~ru / ทิ้ง + させる
|
|
ねる
|
เป็น
|
ね させる
|
|
とじる
|
เป็น
|
とじ させる
|
|
たべる
|
เป็น
|
たべ させる
|
|
しらべる
|
เป็น
|
しらべ させる
|
|
VIII
|
|
する
|
เป็น
|
さ せる
|
|
くる
|
เป็น
|
こ させる
|
ประโยคการีตใช้กว่างถึงบุคคลหนึ่ง (ผู้ให้กระทำ) “สั่งให้ เป็นสาเหตุให้ อณุญาตให้” ผู้ใดผู้หนึ่งหรือสิ่งใดสิ่งหนึ่ง (ผู้กระทำ) กระทำบางสิ่งบางอย่าง รูปประโยคนี้ผู้ให้กระทำจะกำกับด้วย คำช่วย は ในประโยคหลัก และคำช่วย がในประโยคย่อย และถ้าคำกริยาในประโยคหลักเป็นอกรรมกริยา ผู้กระทำจะกำกับด้วยคำช่วย をหรือにซึ่งขึ้นอยู่กับว่าผู้กระทำนั้นกระทำด้วย คำวามสมัครใจหรือไม่ หากสมัครใจทำก็สามารถใช้คำช่วย にได้ ในทางตรงกันข้าม をสามารถใช้ได้โดยไม่ต้องคำนึงถึงความสมัครใจของผู้กระทำ ประโยคจะมีความหมายว่าอนุญาตให้ทำหรือบังคับให้ทำนั้นขึ้นอยากับบริบทและสถานการณ์
วิธีใช้
1.) A はBに ~をV ~させる
คำกริยาในประโยคการีตเป็นสกรรมกริยา ให้ใช้คำช่วย にชี้ผู้ที่ถูกสั่งหรือผู้ได้รับอนุญาตให้กระทำกริยานั้น ๆ และใช้คำช่วย をชี้กรรมตรง
先生は 学生に レポートを 書かせました。Sensei wa gakusei ni repoto o kakase mashita. ครูให้นักศึกษาเขียนรายงาน
先生は 学生に 本を とじさせました。Sensei wa gakusei ni hon tojisase mashita. ครูให้นักศึกษาปิดหนังสือ
先生は 学生に 質問に 答えさせました。Sensei wa gakusei ni shitsumon ni kotaesase mashita. ครูให้นักศึกษาตอบคำถาม
2.) A はBに/をV~させる
ถ้ากริยาในประโยคการีตเป็นอกรรมกริยา ผู้กระทำจะกำกับด้วยคำช่วย をหรือにซึ่งขึ้นอยู่กับว่า ผู้กระทำด้วยความสมัครใจหรือไม่ หากสมัครใจทำก็สามารถใช้คำช่วย に ได้ ในทางตรงกันข้าม をสามารถใช้โดยไม่ต้องคำนึกถึงความสมัครใจของผู้กระทำ
あなたは 買い物に 行かれない時には、だれに 行かせますか。Anata wa kai mono ni ikare nai tokini wa, dare ni ikase masu ka. เวลาคุณไปซื้อของไม่ได้ ให้ใครไปคะ
わたしは みすこを/に すきなだけ およがせます。Watashi wa misuko o / ni suki nadake oyogase masu. ฉันอนุญาตให้ลูกชายว่าบน้ำเท่าที่อยากว่าย
先生は 学生を 立たせました。Sensei wa gakusei o tatase mashita. ครูให้นักศึกษายืน
山田さんは 雪子さんを なかせました。Yamada san wa yukiko san o nakase mashita. คุณยะมะดะทำให้ยุกิโกะร้องไห้
เนื่องจากประโยคการีตหมายถึงประโยคที่ความหมายเป็นการสั่งหรืออนุญาตให้ใครทำอะไรบางอย่าง ดังนั้นจึงไม่ใช้กับที่มีสาถนะสูงกว่า ถ้าใช้กับผู้ที่มีสถานะสูงกว่าจะใช้รูป ~て もらうแทน เพื่อเป็นการขอร้องให้ใครช่วยทำอะไรให้อย่างสุภาพ
(4) กริยาที่คล้ายกับประโยคการีต
見せる = ให้ดู
京子さんは 雪子さんに 写真を 見せました。Kyouko san wa yukiko san ni shashin o mise mashita. เคียวโกะนำรูปมาให้ยูกิโกะ
見させる = ใช้ให้ดู (ประโยคการีต)
京子さんは 雪子さんに かがみを 見させました。Kyouko san wa yukiko san ni kagami o misase mashita. เคียวโกะให้ยูกิโกะดูกระจก
着せる = ใส่ให้
京子さんは 雪子さんに 着物を 着せました。Kyouko san wa yukiko san ni kimono o kise mashita. เคียวโกะใส่กิโมโนให้ยูกิโกะ
着させる = ใช้ให้ใส่ (ประโยคการีต)
お母さんは 雪子さんに 着物を 着させました。Okaasan wa yukiko san ni kimono o kisase mashita. คุณแม่ให้ยูกิโกะใส่กิโมโน
(5) V (รูปการีต) ~てください = กรุณาให้ (ฉัน) ทำ ขอให้ (ฉัน) ทำ
ใช้เมื่อผู้พูดต้องการขอร้องฝ่ายตรงข้ามให้อนุญาตหรือยินยอมให้ผู้พูดกระทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งซึ่งเป็นสำนวนขออนุญาตอย่างสุภาพ ใช้กรณีขอร้องผู้ที่มีสถานะสูงกว่า
電話を かけさせて ください。Denwa o kakesasete kudasai. ขออนุญาตใช้โทรศัพท์หน่อยครับ
ちょっと 休ませて ください。Chotto yasumasete kudasai. ขออนุญาตพักสักครู่ครับ
(6) V (รูปการีต) ~ないでください = กรุณาอย่าทำให้.....
ขอร้องไม่ให้ทำสิ่งใดสิ่งหนึ่ง
先生を おこらせないで ください。Sensei o okorasenai de kidasai. กรุณาอย่าทำให้อาจารย์โกรธ
みんなを びっくりさせないで ください。Minna o bikkurisasenaide kudasai. กรุณาอย่าทำให้ทุกให้ทุกคนตกใจ
(7) V (รูปการีต) ~てきださる/いただく = เขาอนุญาตให้ .....
กรณีต้องการบอกว่าผู้อื่นได้กรุณาให้ผู้พูดกระทำสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ซึ่งผู้พูดสำนึกในความกรุณานั้นจะใช้ V (รูปการีต) ~てくださるและเมื่อจะบอกว่าผู้พูดได้รับอนุญาตให้กระทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งโดยผู้พูดเป็นประธานจะใช้ V (รูปการีต) ~ていただくซึ่งเป็นการเปลี่ยนมุมมอง กล่าวคือ ~てくださるหมายถึง “เขากรุณาทำให้” ~ていただく หมายถึง “ฉันขอร้องให้เขาทำให้”
|
先生が お語を 聞かせて くださいました。
|
คุณกรุณาอนุญาตให้ฟังเรื่องราว
|
|
|
|
先生に お語を 聞かせて いただきました。
|
|
|
|
チュンさんが くすりを飲ませて くれました。
|
คุณเฉินกรุณาให้กินยา
|
|
|
|
チュンさんに くすりを飲ませて もらいました。
|
(8) การทำคุณศัพท์ที่แสดงความรู้สึกให้เป็นกริยา
ใช้เติมท้ายคุณศัพท์ที่แสดงความรู้สึกทำให้เป็นกริยา
|
คุณศัพท์
|
กริยา ~がる
|
คำแปล
|
|
うれしい ureshii
|
うれしがる ureshi garu
|
รู้สึกดีใจ
|
|
かなしい kanashii
|
かなしがる kanashi garu
|
รู้สึกเสียใจ
|
|
こわい kowai
|
こわがる kowa garu
|
รู้สึกกล้ว
|
|
うらやましい urayamashii
|
うらやましがる urayamashi garu
|
รู้สึกอิจฉา
|
|
おもしろい omoshiroi
|
おもしろがる omoshiro garu
|
รู้สึกสนุก
|
|
いたい itai
|
いたがる ita garu
|
รู้เจ็บ
|
|
くるしい kurushii
|
くるしがる kurushi garu
|
รู้สึกทรมาน
|
|
かゆい kayui
|
かゆがる kayu garu
|
รู้สึกคัน
|
|
さむい samui
|
さむがる samu saru
|
รู้สึกหนาว
|
|
あつい atsui
|
あつがる atsu garu
|
รู้สึกร้อน
|
|
だるい darui
|
だるがる daru garu
|
รู้สึกอ่อนล้า
|
|
くすぐったい kusuguttai
|
くすぐったがる kusugutta garu
|
รู้สึกจั๊กจี้
|
|
いやな iyana
|
いやがる iya garu
|
รู้สึกไม่ชอบ
|
きびしい 練習を いやがる人は いませんか。Kibishii renshuu o iya garu hito wa imasen ka. คนที่ไม่ชอบการฝึกที่เข็มงวดไม่มีหรือ
だんだん なれてくると おもしろがります。Dandan naretekuru to omoshirogari masu. พอคุ้นเคยขึ้นเรื่อย ๆ ก็จะรู้สึกสนุก
(9) おめでとうございます= ขอแสดงความยินดี
ใช้แสดงความยินดีในโอกาสต่าง ๆ
おたんじょうび、おめでとうございます。Otanjoubi, omedetou gozai masu. สุขสันต์วันเกิด
ごけっこん、おめでとうございます。Gokekon, omedetou gozai masu. สุขสันต์วันแต่งงาน
(10) けっして +(ない)= (ไม่).... เลย
あぶない ことは けっして やられません。Abunai koto wa kesshite yarare masen. สิ่งที่อันตรายไม่ได้ทำเลย
ご親切は けっして 忘れません。Goshinswtsu wa kesshite wasure masen. จะไม่ลืมความใจดีของคุณเลย
(11) たいてい = ส่วนใหญ่
たいてい わたしは 教えます。Taitei watashi wa oshie masu. ส่วนใหญ่ฉันจะสอน
あなたは たいてい 何時ごろ おきますか。Anata wa taitei nanji goro oki masu ka. ส่วนใหญ่คุณตื่นประมาณกี่โมง
(12) たまに = นาน ๆ ครั้ง
練習が つらいと 言うものが たまにいます。Renshuu ga tsurai to iumono ga tamani Imasu. คนที่ว่าฝึกยากลำบากก็มีบ้าง นาน ๆ ครั้ง
わたしは たまに えいがを 見に 行きます。Watashi wa tamani eiga o mi ni iki masu. ฉันไปดูหนังนาน ๆ ครั้ง
(13) だんだん = เรื่อย ๆ ค่อย ๆ
だんだん なれて くると おもしろがります。Dandan narete kuruto omoshiroga rimasu. พอคุ้นเคยขึ้นเรื่อย ๆ ก็จะรู้สึกสนุก
日本語の 勉強は だんだん むずかしく なって きました。 Nihon go no bankyou wa dandan muzukashiku natte mashita. การเรียนภาษาญี่ปุ่นยากขึ้นเรื่อย ๆ
(14) はじめに/次に/それから = ตอนแรก / ต่อไป / หลังจากนั้น
ทั้ง 3 ตัวนี้เป็นสันธานเชื่อมความที่คล้อยตามกัน เป็นการบอกลำดับก่อนหลัง
はじめに 発音を 聞かせます。 次に、まねを させます。それから、ひとりずつ いわせます。Hajime ni hatsuon o kikase masu. Tsugi ni, mane o sase masu. Sore kara, hitorizutsu iwasemasu. ตอนแรกให้ฟังเสียงต่อไปให้เลียนแบบ หลังจากนั้นก็ให้พูดทีละคน
(15) V ~て くる
1.) ในขณี่กำลังมายังที่ใดที่หนึ่งก็ทำกริยาอื่นควบคู่กันไปด้วย หรือทำกริยาใด้กริยาหนึ่งแล้วจึงมา
本を 買って きました。Hon o katte kimashita. ซื้อหนังสือมา
きょうは 本を 読んで きませんでした。Kyou wa hon o yonde kimasen deshita. วันนี้ไม่ได้อ่านหนังสือมา
2.) การเปลี่ยนแปลงหรือการกระทำนั้น ๆ ได้ดำเนินต่อเนื่องมาถึงปัจจุบัน
だんだん あたたかく なって きました。Dandan atata kaku natte kimashita. ค่อย ๆ อุ่นขึ้นแล้ว
この 学校で 十年かん えいごを おしえて きました。Kono hakkou de juunen kan eigo o oshiete kimashita. สอนภาษาอังกฤษที่ฌรงเรียนนี้มา 10 ปีแล้ว
(14) V~て いく
1.) ในขณะที่กำลังไปยังที่ใดที่หนึ่งก็ทำกริยาอื่นควบคู่กันไปด้วย หรือทำกริยาใดกริยาหนึ่งแล้วจึงไป
かさを もって いきますか。Kasa o motte ikimasu ka. จะเอาร่มไปไหม
ひこうきは みなみの ほうへ よんで いきました。Hikouki wa minami no houhe yonde ikimashita. เครื่องบินบินไปทางใต้
2.) บอกสภาพที่เปลี่ยนแปลงไป
だんだん あつく なって いくでしょう。Dandan atshiku natte ikude shou. คงจะค่อย ๆ ร้อนขึ้นไปอีก
ふねは だんだん 小さく なって いきました。Fune wa dandan chiisaku natte ikimashita. เรือค่อย ๆ เล็กลงไป
คำศัพท์บทที่ 29
|
柔道大会(じゅうどうたいかい)
JUUDOUTAIKAI
|
การแข่งขันยูโด
|
組む(く~)
KUMU
|
จับคู่กัน
|
|
ゆしょう
YUSHOU
|
ตำแหน่งชนะเลิศ
|
くりかえす
KURIKAESU
|
ทำซ้ำ
|
|
たいそう
TAISOU
|
การบริหาร
|
なれる
NARERU
|
ชิน คุ้นเคย
|
|
ランニンダ
RANNINDA
|
การวิ่ง
|
選ぶ(えら~)
ERA BU
|
เลือก
|
|
こし
KOSHI
|
เอว สะโพก
|
とじる
TOJIRU
|
ปิด
|
|
しゅうけいSYUUKEI
|
การหยุดพักระยะหนึ่ง
|
おこる
OKORU
|
โกรธ
|
|
技(わざ)
WAZA
|
ฝีมือ ความชำนาญ ท่า
|
びっくりするBIKKURISURU
|
แปลกใจ ตกใจ
|
|
ちょくせつ
CHIKUSETSU
|
โดยตรง
|
はじめに
HAJIMENI
|
ในตอนต้น
|
|
級(きゅう)KYUU
|
ชั้น ขั้น
|
次に
TSUGINI
|
ต่อไป
|
|
者(もの)
MONO
|
คน
|
たいてい
TAITEI
|
ส่วนใหญ่
|
|
さいしょ
SAISHO
|
ตอนต้น ตอนแรก
|
たまに
TAMANI
|
นาน ๆ ครั้ง
|
|
ゆか
YUKA
|
พื้น
|
だんだん
DANDAN
|
ค่อย ๆ
|
|
~かた
~KATA
|
วิธี.....
|
けっして(ない)
KESSHITE (NAI)
|
(ไม่)...เลย
|
|
タイミングTAIMINGU
|
จังหวะ
|
おめでとうございます
OMEDETOU GOZAIMASU
|
ขอแสดงความ ยินดี
|
|
説明(せつめい)SETDUMEI
|
การอธิบาย
|
いやがる
IYAGARU
|
รู้สึกไม่ชอบ
|
|
じっさい
JISSAI
|
จริง
|
おもしろがる
OMOSHIROGARU
|
รู้สึกสนุก
|
|
まね
MANE
|
การเรียนแบบ
|
~せる~
SERU
|
(ประโยคการีต)
|
|
型(かた)
KATA
|
แบบท่า
|
身分証明書(みぶんしょうめいしょ)
MIBINSHOUMEISHO
|
บัตรประจำตัว
|
|
レポート
REPO-TO
|
การรายงาม
|
問い(と~)
TOI
|
คำถาม การถาม
|
|
意味(いみ)
IMI
|
ความหมาย
|
意見(いけん)
IKEN
|
ความคิดเห็น
|
|
書き取り(かきとり)
KAKITORI
|
การเขียนตามคำบอก
|
きびしい
KIBISHII
|
เข็มงวด
|
|
つらい
TSURAI
|
ขมขื่น ทุกข์ทรมาน
|
~させる
~SASERU
|
(ประโยคการีต)
|
|
かんたん
KANTAN
|
ง่าย ๆ
|
~がる
~GARU
|
รู้สึก.....
|
|
すわる
SUWARU
|
นั่ง
|
~でしょうね
~DESHOUNE
|
คงจะ.... สินะ
|
|
動かす(うご~)
UGO KASU
|
ขยับ เคลื่อน
|
~なさい
~NASAI
|
(คำสั่งแบบสุภาพ)
|
|
(タイミングを)とる(TAIMINGU O) TORU
|
จับ (จังหวะ)
|
~させていただく ~SASETEITADAKU
|
(ขออนุญาตทำ)
|
ความคิดเห็น