วรรณคดีสไตล์เกรียน

ลำดับตอนที่ #14 : หุ่นพยนต์ ข้ารับใช้ผู้ซื่อสัตย์

หุ่นพยนต์ตามพจนานุกรมฉบัยราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 ได้อธิบายไว้ว่า

"รูปที่ผู้ทรงวิทยาคมเอาวัตถุมาผูกขึ้นแล้วเสกเป่าให้เป็นเหมือนรูปที่มีชีวิต"

ในทางวงการไสยศาสตร์เป็นที่ยอมรับกันดีเรื่องการมีภูตผีเป็นผู้คอยรับใช้ติดตามจะสายไหนก็มักจะมีข้ารับใช้เสมอ ทั้งสายเทพ สายพราย สายภูติ สายผี สายเวทย์ บางครั้งถูกเรียกไปต่างๆนานา ในลัทธิองเมียวโดของญี่ปุ่นก็มีชิกิงามิ ชิกิยิน เป็นการเสกกระดาษเป็นข้ารับใช้ ซึ่งเป็นพวกเดียวกับหุ่นพยนต์นี้ 

คำนี้ว่าจากคำว่า “พยนต์” แปลว่า สิ่งที่ผู้ทรงวิทยาคมปลุกเสกให้มีชีวิตขึ้น โดยที่หุ่นพยนต์เป็นรูปหุ่นจำลองของคน สัตว์ เทวดา ยักษ์ โดยอาศัยหลักการว่าอยากได้รูปร่างยังไงให้ทำหุ่นแบบนั้น เพื่อการทําร้ายศัตรูหรือเพื่ออารักขาก็ได้

หุ่นพนต์ปรากฎในเสภาขุนช้างขุนแผน ซึ่งทั้งขุนแผน พลายงาม และพลายชุมพลต่างก็มีกันทั้งนั้น

.

.

ส่วนวรรณคดีไทยเพชรน้ำเอกอย่างเรื่องรามเกียรติ์ก็มีวิรุณจำบังนี้แหละที่มีวิทยาคมเวทมนต์ขลัง 

วิรุณจําบังมีความสามารถด้านมายากล ทั้งล่องหนแปลงกายาสมชื่อว่าจําบัง เคยแปลงกายเป็นไรน้ำไปซุ่มซ่อนในฟองอากาศใต้บาดาล  มีม้านิลพาหุเป็นพาหนะที่หายตัวได้ด้วยเหมือนกัน 

พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าฯได้ทรงพระราชนิพนธ์ไว้ในรามเกียรติ์ว่า…

ภายหลังวิรุญจำบังพลาดพลั้งแก่พระรามจึงต้องทำการหลบหนี

.

• จำกูจะคิดอุบายหนี……………..ให้รอดชีวีดีกว่า
• คิดพลางเปลื้องผ้าโพกมา……..อสุราผูกเป็นภาพพยนต์
• ขี่ม้าถือหอกออกยืนอยู่………….ดูดั่งจะเผ่นโพยมหน
• เสร็จแล้วร่ายวิทยามนต์………..โดยกลลัทธิอสุรี ฯ
• ครั้นถ้วนเจ็ดคาบก็เป่าไป……….ในภาพพยนต์ยักษี
• ก็เป็นอสุราพาชี……………………..ดั่งหนึ่งว่ามีวิญญาณ์
• แล้วจึ่งสำแดงแผลงฤทธิ์………….มืดมิดไปทั่วทิศา
• เหาะทะยานผ่านขึ้นยังเมฆา…….อสุราก็ลอบหนีไป 

.

จะเห็นได้ว่าวิรุณจําบังก็สามารถผูกหุ่นพยนต์ได้อีกตน

ในการสร้างหุ่นพยนต์ มักจะใช้เวทมนต์ปลุกเสกวัสดุต่างๆ เรียกวิธีการนี้ว่า "ผูกหุ่น" ซึ่งในรามเกียรติ์นั้น วิรุญจําบังผูกหุ่นพยนต์จากผ้า ส่วนในขุนช้างขุนแผน ขุนแผนผูกพยนต์เป็นหุ่นหญ้า นี้เอง